محمدامین خراسانی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سعیدرضا اکبریان رونیزی - دانشیار بخش جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

شناخت و تحلیل زیست پذیری در زمره مفاهیم جدید حوزه برنامه ریزی روستایی دریچه های جدیدی را به ادراک شرایط زیست رضایتمندانه در فضای جغرافیایی گشوده است. بررسی زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری از اهمیت و جایگاه ویژه ای در تحقیقات جغرافیایی برخوردار است. بطوریکه هم برنامه ریزان شهری و هم متولیان و محققان برنامه ریزی توسعه روستایی باید از طریق تشریک مساعی در شناخت و تبیین مسائل این روستاها، دریچه ای به سوی توسعه متوازن و پایدار منطقه ای بگشایند. هدف تحقیق حاضر، بررسی و تحلیل وضعیت زیست پذیری روستاهای پیراشهری شیراز است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و داده ها به دو روش اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. محدوده مطالعاتی پژوهش حاضر ۱۳ روستای پیراشهری واقع در بخش مرکزی شهرستان شیراز می باشد. از مجموع جمعیت روستایی ساکن در روستاها، تعداد ۲۹۵ سرپرست خانوار به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. با توجه به موقعیت جغرافیایی متنوع در ناحیه مورد مطالعه، موقعیت طبیعی روستاها هم در تحلیل ها مورد توجه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که وضعیت زیست پذیری در روستاهای پیراشهری مورد مطالعه با مقدار میانگین برابر ۲۶/۱۸۵ بالاتر از حد متوسط(برابر ۱۷۷) قرار گرفته است. همچنین نتایج نشان داد که سطح زیست پذیری در شاخص های عمده متفاوت است. از دیگر نتایج پژوهش، وجود تفاوت معنادار در وضعیت زیست پذیری روستاها بر اساس موقعیت طبیعی آنها بود و مشخص گردید روستاهای دشتی در مقایسه با دیگر روستاها از وضعیت زیست پذیری مناسب تری برخوردارند. موقعیت طبیعی روستاها می تواند با توجه به شرایط متفاوت دسترسی به امکانات و تسهیلات خدماتی و شغلی در شهر، زیست پذیری متفاوتی در روستاها ایجاد نماید.

زیست پذیری, روستاهای پیرا شهری, بخش مرکزی شهرستان شیراز