مهدی خاقانی اصفهانی - پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران
مهری محمدی

«قلدری سایبری» به مثابه پرخاشگری ناشی از عدم توازن قدرت در روابط مجازی، عدم وابستگی به ارتباط چهره به چهره را بستر سوءاستفاده قلدر از امکان گمنامی در چت با قربانی نموده؛ تهدید، توهین، اخاذی و انتشار اطلاعات خصوصی و جرایم مالی گوناگونی را علیه وی مرتکب می­شود. دسترس­پذیری آسان به سیم کارت­های خارجی ناشناس، و سهولت رمزگذاری نشانی پروتکل اینترنتی (IP) نیز اتخاذ تدابیر پیشگیری وضعی از طریق سختی­افزایی صور قلدری سایبری را سخت می­نماید. این پژوهش، به روش توصیفی- تحیلی، از منظر زمیولوژیک، آسیب­شناسی اجتماعی قلدری سایبری را در دو ساحت، تحلیل می­کند: نخست از حیث نظری، انحراف­پژوهی رنجش­های ناشی از سرکوب شدگی روانی نوجوانان که موجب تمایل آنان به جبران ناتوانی قلدری فیزیکی از طریق قلدر سایبری می­شود؛ دوم، از جهت کاربردی، نقد سیاست جنایی ایرانی بابت خلا جرم­انگاری قلدری سایبری و فقدان راهبرد قضایی پاسخ­گذاری کیفری و تادیبی بایسته. طبق این فرضیه که آموزه «کنش موقعیت­مند» در جامعه­شناسی، متناظر «نظریه فرصت­­» در جرم­شناسی است، تدابیری برای پیشگیری وضعی و اجتماعی، به­همراه پاسخ­گذاری غیرکیفری، جهت اصلاح سیاست جنایی ایران در مهار قلدری سایبری، مورد پیشنهاد در مقاله است.

Zemiology, Cyberbullying, Adolescents, Criminal Policy., زمیولوژی, قلدری سایبری, نوجوانان, سیاست جنایی