محمد اکبری - دکتری حسابداری، گروه حسابداری، واحد تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
احد رضایان قیه باشی - استاد دانشگاه تهران، دکتری آینده پژوهی، واحد تهران، دانشگاه تهران، ایران
ایرج احمدی - کارشناس ارشدحسابداری، عضو هیات علمی داخلی دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران
محمد مهریاری متین - کارشناس ارشد، گروه حسابداری، واحدشهریار، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

هدف این پژوهش، بررسی اثر واکنش بازار سرمایه به حداقلسازی مالیات شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این تحقیق برای سنجش واکنش بازار سرمایه از بازده غیرعادی سهام و برای اجتناب مالیاتی از نرخ موثر مالیاتی نقدی و برای محاسبه ریسک مالیاتی از انحراف معیار نرخ موثر مالیات نقدی پنج سال گذشته استفاده شده است. نمونه آماری این پژوهش شامل ۱۴۰ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۴۰۰-۱۳۹۳ میباشد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که واکنش بازار سرمایه (بازده غیرعادی سهام) بر اجتناب مالیاتی مثبت معنادار است. در حقیقت، شرکتهایی که با بازده غیرعادی بالاتری مواجه هستنداحتمالا، اجتناب مالیات بالاتری نیز داشته اند. یافته های پژوهش نشان داد که واکنش بازار سرمایه بر ریسک مالیاتی منفی است. در واقع، شرکتهایی که بازده غیرعادی بالاتری داشته اند، ریسک مالیاتی کمتری را تجربه کردهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که با افزایش ریسک شهرت، احتمال واکنش منفی بازار سرمایه به اجتناب مالیاتی شرکت افزایش یافته است. درواقع نتایج این فرضیه نشان میدهد شرکتهایی که ریسک شهرت بالاتری دارند، بازده غیرعادی سهام آنها به اجتناب مالیاتی واکنش بیشتری نشان خواهد داد. سایر یافته های پژوهش نشان داد که با کاهش کیفیت راهبری شرکتی، احتمال واکنش بازده غیرعادی سهام به اجتناب مالیاتی شرکت افزایش مییابد. درواقع این نتیجه مبین این است که شرکتهایی با راهبری شرکتی قویتری، بازده غیرعادی سهام آنها به اجتناب مالیاتی واکنش بیشتری نشان خواهد داد. این نتیجه نشان میدهد که سازوکارهای راهبری شرکتی قادرند فعالیتهای اجتناب از مالیات را در راستای حداکثر کردن ثروت فعالان بازار سرمایه هدایت کنند.

واکنش بازار سرمایه، حداقل سازی مالیات، ریسک مالیاتی، نرخ موثر مالیات نقدی.