محمد حسن صادقی روش - دانشگاه آزاد
حسن خسروی - دانشگاه تهران

در چارچوب تنظیم برنامه های توسعه مناطق بیابانی، به دلیل کمبود منابع و نهاده ها و حساسیت این بیوم ها، اعمال راهبردهای بیابان زدایی باید متناسب با شرایط اقتصادی اجتماعی و محیطی و به صورت محلی به انجام برسد. در عین حال، علی رغم اثرات جدی زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی این پدیده، کوشش های اندکی در زمینه ارائه راهبردهای بهینه صورت پذیرفته است. بنابراین این پژوهش با هدف ارائه راهبردهای بهینه به صورت نظامند و در قالب یک مدل تصمیم گیری گروهی انجام گرفت. به این منظور، در ابتدا در چارچوب روش تصمیم گیری چندشاخصه و با استفاده از تکنیک بردار ویژه، ارجحیت شاخص ها به دست آمد. و سپس اولویت راهبردها با استفاده از روش رتبه بندی «بردای فردی» مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که راهبرد جلوگیری از تبدیل و تغییر نامناسب کاربری اراضی (A۱۸) مهم ترین راهبرد در فرایند بیابان زدایی منطقه مطالعاتی است، و راهبردهای توسعه و احیای پوشش گیاهی (A۲۳)، تعدیل در برداشت از منابع آب زیرزمینی (A۳۱) به ترتیب در اولویت های بعدی قرار می گیرند. بنابراین پیشنهاد شد که در طرح های کنترل و کاهش اثرات بیابان زایی و احیای اراضی تخریب یافته، نتایج و رتبه بندی به دست آمده مورد توجه قرار گیرد.

بیابان زدایی, تکنیک بردار ویژه, روش های تصمیم گیری چندمعیاره, مدل رتبه بندی بردای فردی