مهدی قربانخانی - گروه روش ها و برنامه های آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کیوان صالحی - گروه روش ها و برنامه های آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

استادان و مربیان از ارکان اصلی فرآیند یاددهی یادگیری هستند که نقش انکارناپذیری در کیفیت زایی یا کیفیت زدایی نظام آموزشی ایفا می کنند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ویژگی های استادان موفق در نظام آموزش مجازی انجام شده است. بدین منظور از روش پدیدارشناسی برای شناسایی و بازنمایی عمق پدیده موردبررسی، استفاده شد. داده ها با استفاده از ۱۴ مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با دانشجویان و استادان دوره های مجازی دانشگاه تهران گردآوری شد. تحلیل داده ها مبتنی بر راهبرد هفت مرحله ای کلایزی انجام شد. تحلیل مصاحبه ها، منجر به شناسایی و دسته بندی ۴ مقوله اصلی شامل مهارت های الکترونیکی، ویژگی های آموزشی، ویژگی های پژوهشی و ویژگی های اخلاقی و رفتاری گردید. یافته ها نشان داد تدریس اثربخش در آموزش مجازی، مستلزم توانمندی های بیشتری نسبت به تدریس در دوره های حضوری است که به نظر می رسد این مهم، با ذهنیت موجود در استادان دانشگاهی و به ویژه متولیان نظام آموزش مجازی در دانشگاه ها، ناهمخوان است. بررسی وضعیت فعلی، وجود شکاف عمیق بین کیفیت مدرسان مورداستفاده در این دوره ها، با وضعیت موردنیاز، را آشکار ساخت.

آموزش مجازی, استادان موفق, تحقیق کیفی, تدریس اثربخش