رحمت اله هاشمی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
محمد حسین پالیزدار - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
حمیدرضا محمدیان تبریزی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
محبوبه رستمی انکاسی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

آزمایشی به منظور مقایسه منابع و سطوح متفاوت عنصر روی برخصوصیات لاشه، استخوان درشت نی، وضعیت آنتی اکسیدانی سرم، کیفیت گوشت و سیستم ایمنی بر روی ۴۸۰ قطعه جوجه گوشتی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل (۴×۳) با پنج تکرار و ۸ جوجه در هر تکرار انجام شد. منابع روی شامل سولفات، اکسید و ترکیب آلی روی-متیونین در سطوح (صفر،۶۰، ۱۲۰و ۱۸۰میلی گرم بر کیلوگرم خوراک) بودند. در پایان آزمایش، داده ها با رویه GLM نرم افزار SAS و جهت مقایسه میانگین ها از آزمون توکی، با سطح احتمال ۹۵ درصد برای اثرات اصلی (منابع روی و سطوح آن) و اثرات متقابل بین آن ها استفاده شد. اثر سطوح مختلف روی بر درصد وزن طحال، پانکراس و بورس فابرسیوس معنی دار بود (۰/۰۵>P). هم چنین اثر منبع و سطح روی بر میزان مالون دی آلدهید سرم معنی داری بود؛ به طوری که تیمار حاوی نمونه آلی روی دارای کم ترین میزان بود و افزایش سطح عنصر روی سبب کاهش معنی دار این مولفه شد. رطوبت گوشت در تیمار حاوی نمونه آلی روی افزایش معنی داری نسبت به تیمار اکسید داشت، هم چنین سطوح بیش تر روی موجب افزایش معنی دار رطوبت گوشت شد (۰/۰۵>P). شاخص های ظرفیت نگه داری آب و pH تحت تاثیر منابع و سطوح مختلف روی قرار نگرفتند. مقدار مالون دی آلدهید در گوشت تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرارگرفت، به گونه ای که استفاده از نمونه آلی روی و هم چنین استفاده از بیش ترین سطح روی در خوراک (۱۸۰ میلی گرم) به طور معنی داری (۰/۰۵>P) موجب کاهش غلظت مالون دی آلدهید گوشت پس از کشتار در پرنده ها شد. منابع و سطوح مختلف روی در خوراک تاثیری بر روند تغییرات در پاسخ تیتر ایمنی ایجاد شده علیه گامبرو و برونشیت نداشتند. در سطوح زیاد مصرف روی در خوراک میزان لنفوسیت کاهش و هتروفیل افزایش یافت؛ هم چنین نسبت هتروفیل به لنفوسیت در سطح ۱۸۰ میلی گرم به طور معنی داری بیش تر از سطح ۱۲۰ میلی گرم بود (۰/۰۵>P). افزون بر این منابع و سطوح مختلف روی و اثرات متقابل آن ها بر تیتر کلی SRBC نیز غیر معنی دار بود. به طور کلی می توان گفت مستقل از نوع و منبع تامین روی، هر چه سطح روی در جیره جوجه های گوشتی افزایش یابد سبب بهبود ابقاء روی در استخوان درشت نی، بهبود کیفیت و ماندگاری گوشت و افزایش ایمنی در پرنده خواهد شد.

ترکیب آلی روی, جوجه گوشتی, سیستم ایمنی, کیفیت گوشت, وضعیت آنتی اکسیدانی