مرضیه فیروزه - گروه آموزشی
آذرمیدخت رضایی - دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، مرودشت، ایران.
مجید برزگر - استادیار گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی،مرودشت، ایران
مرتضی مرادی دولیسکانی - گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، البرز، ایران.

پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت و رفتاردرمانی دیالکتیکی بر ضریب سختی و پردازش هیجانی نوجوانان دارای زمینه خودجرحی انجام شد. این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بوشهر بود که دارای سابقه خودجرحی بودند. از میان آنان تعداد ۶۰ نفر انتخاب گردیده و به تصادف در دوگروه آزمایشی و یک گروه گواه (هرکدام ۲۰ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش اول تحت درمان مبتنی بر شفقت و گروه آزمایش دوم تحت مداخله رفتاردرمانی دیالکتیکی قرارگرفتند و گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش پرسشنامه رفتار خودجرحی (سانسون و همکاران، ۱۹۹۸) نیمرخ واکنش به سختی (استولتز، ۱۹۹۷) و پرسشنامه پردازش هیجانی (باکر و همکاران، ۲۰۱۰) بود. نتایج نشان داد که هردو مداخله موجب افزایش ضریب سختی و کاهش پردازش ناسازگارانه هیجانی در نوجوانان شده است (۰۵/۰p<). همچنین یافته های پژوهش حاکی از آن بود که بین درمان مبتنی بر شفقت و رفتاردرمانی دیالکتیکی تفاوت معنی دار وجودداشته و درمان مبتنی بر شفقت در افزایش ضریب سختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی در پردازش هیجانی روش موثرتری می باشند (۰۰۱/۰p<). باتوجه به نتایج پژوهش می توان از هردو مداخله در بهبود ضریب سختی و پردازش هیجانی نوجوانان دارای زمینه خودجرحی در کنار دیگر مداخلات درمانی استفاده نمود.

درمان مبتنی بر شفقت, رفتاردرمانی دیالکتیکی, ضریب سختی, پردازش هیجانی, خودجرحی