حنانه آقاصفری - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
علیرضا کرباسی - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسین محمدی - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
رابرتو کلیستی - پژوهشگر دانشگاه پروجیا، دانشکده علوم کشاورزی، غذا و محیط زیست، ایتالیا

افزایش نگرانی مصرف­کنندگان از کیفیت و ایمنی محصولات کشاورزی در سراسر جهان سبب شده است تا محصولات ارگانیک به یکی از محبوب­ترین گزینه­های مصرف سالم و پایدار تبدیل شوند. گرایش و مصرف روزافزون محصولات کشاورزی ارگانیک، رشد فزاینده بازار این محصولات را در دو دهه اخیر به همراه داشته است. به دلیل اهمیت ورود و کسب سهمی از این بازار رو به رشد، این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر راهبرد ورود به بازار بین­المللی محصولات ارگانیک و تعیین راهبرد مناسب برای ورود به آن با استفاده مدل­سازی معادلات ساختاری می­پردازد. داده­های این مطالعه با جمع­آوری ۹۰ پرسشنامه از تولیدکنندگان محصولات زعفران، پسته و کشمش ارگانیک در سال ۱۴۰۰ با روش نمونه­گیری در دسترس در استان خراسان رضوی به­دست آمده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که متغیرهای ریسک و انگیزه ورود به بازار بین­المللی به طور مستقیم و متغیر مالکیت بر تولید و بازاریابی به­طور غیرمستقیم و از طریق اثرگذاری بر انگیزه ورود به بازار بین­المللی، بر راهبرد ورود به بازار بین­المللی اثر مثبت و معنادار دارند. ضمن این­که ریسک اثر کاهنده و معنادار بر انگیزه ورود به بازار بین­المللی محصولات ارگانیک دارد. بر این اساس، راهبرد مناسب برای ورود به بازار بین­المللی محصولات ارگانیک، راهبردهای غیرمستقیم، مشارکتی و غیرحضوری مانند صادرات غیرمستقیم، تولید قراردادی و سرمایه­گذاری مشترک به دست آمد. از این­رو، پیشنهاد می­شود دولت برای حضور مستقیم تولیدکنندگان محصولات ارگانیک در بازارهای بین­المللی، ریسک­های ناشی از تحریم و موانع انگیزه­ای برای ورود به بازار را رفع نموده یا کاهش دهد.

انگیزه, ریسک, مالکیت بر تولید و بازاریابی, محصولات ارگانیک, ورود به بازار