مدل یکپارچه مکانیابی- مسیریابی زنجیره تامین معکوس و پایدار گرداوری خودروهای فرسوده با در نظر گرفتن هزینه فرهنگ سازی و جریمه کربن در شرکت ایران خودرو

هدف این مقاله، ارائه و حل مدل ریاضی سه هدفه برای زنجیره تامین معکوس جمع آوری خودروهای فرسوده در ایران با در نظر گرفتن هزینه فرهنگ سازی، جریمه کربن و ابعاد پایداری است. در این راستا، یک مدل ریاضی سه هدفه در شرایط فازی برای این مسئله طراحی شده و سپس، از دو الگوریتم گرگ خاکستری چندهدفه برپایه آرشیو پارتو و الگوریتم NSGA-II جهت حل مدل استفاده شده است. مدل ارائه شده برای مسئله موردی در ایران حل شده و نتایج حل با نتایج الگوریتمها مقایسه گردید. همچنین، از رویکرد تحلیل حساسیت جهت بررسی تاثیرات پارامترهای هزینه فرهنگ سازی و جریمه کربن استفاده شد و در نهایت از روش طراحی آزمایشات تاگوچی جهت یافتن ترکیب بهینه مقادیر پارامترهای مذکور بهره گرفته شد. نتایج حل مدل نشان داد، الگوریتم گرگ خاکستری پیشنهادی که کیفیت و پراکندگی جواب های تولید شده توسط الگوریتم GWO نسبت به الگوریتم NSGA-II بهتر است. در حالیکه از منظر یکنواختی و زمان، الگوریتم NSGA-II ، عملکرد بهتری دارد. نتایج تحلیل حساسیت نیز نشان داد که افزایش هزینه فرهنگسازی، سبب افزایش تعداد خودروهای گرداوری شده، سود اقتصادی و سود اجتماعی و همچنین کاهش اثرات زیست محیطی می گردد. همچنین، افزایش جریمه کربن، سبب می گردد که زنجیره تامین، خودروهای کمتری را پذیرش و پردازش کند، لذا، سود زنجیره و سود اجتماعی کاهش می یابد. این در حالیست که جریمه کربن کاهش یافته است.

کلیدواژه ها:

زنجیره تامین ، خودروهای فرسوده یا ELV ، توسعه پایدار ، جریمه کربن ، فرهنگسازی