مهتاب فتحی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی خمینی شهر، اصفهان، ایران
معصومه صانعی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی شخصیت، دانشگاه علوم تحقیقات، تهران، ایران

طرحواره ها که شامل الگوهای پایدار اندیشه و رفتار هستند، نقش مهمی در هویت و رفتارهای اجتماعی دارند. در نوجوانی، طرحواره ها به شکل گیری دیدگاه ها و باورهایی کمک می کنند که تصمیم گیری ها، روابط اجتماعی و واکنش های عاطفی را هدایت میکنند. این الگوهای ذهنی می توانند تحت تاثیر تجربیات، فرهنگ و روابط خانوادگی قرار گیرند و در نوجوانان هنگام روبرو شدن با چالش های زندگی تاثیر دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه اعتیاد دانش آموزان نوجوان به فضای مجازی و شکل گیری طرحواره های ناسازگاری مانند محرومیت هیجانی، نقص و شرم و استحقاق بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری دانش آموز دختر تهران بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای ۱۲۴ دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه اعتیاد به شبکه های اجتماعی خواجه احمدی و همکاران (۱۳۹۵) و پرسشنامه طرحوارە ناسازگار اولیه یانگ (۲۰۰۵) بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها نشان داد اعتیاد به شبکه ها مجازی ارتباط معناداری با طرحواره های محرومیت هیجانی و نقص و شرم داشت، اما هیچ ارتباط معناداری با طرحواره استحقاق مشاهده نشد.

اعتیاد به شبکه های مجازی، طرحواره های ناسازگار اولیه، داش آموزان، نوجوانان