محمدرضا کاویانپور - دانشیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
مهدی اژدری مقدم - دانشیارگروه مهندسی عمران دانشکده مهندسی شهید نیکبخت دانشگاه سیستان و بلوچستان
علی خراسانی زاده - کارشناس ارشد هیدرولیک گروه سازه های هیدرولیکی موسسه تحقیقات آب ایران
امین حسنعلی پورشهرآبادی - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی دانشگاه سیستان و بلوچستان

تاج سرریز پلکانی توسط پله های متوالی به پنجه سرریز متصل می شود.این سرریزها از لحاظ اقتصادی در پائین دست سدهای وزنیRCCقابل توجیه می باشند و مزیت آنها بر سرریزهای هموار نرخ بالای استهلاک انرژی در طول سرریز و کاهش ابعاد حوضچه آرامش است. مطالعه حاضر به بررسی پروفیل جریان های مختلف عبوری از روی سرریزهای پلکانی بر روی مدل های آزمایشگاهی سرریزسدهای بالا و پائین سیاه بیشه که هرکدام دارای 2 شیب و مقیاس 1:15 و 1:20 می باشند،پرداخته است. تمرکز بر پروفیل جریان در قیاس با نوسانات فشاربرداشت شده توسط دستگاه مبدل فشار 1،وارده بر کف پله ها، نشان داد که رژی مهای مختلف جریان با پروفیل جریانمتفاوت نوسانات فشار متفاوتی را بر ک فپله ها وارد می کند، در رژیم جریان ریزشی در نزدیکی لبه پله مقدار فشار میانگین وارده از عمق آب بیشتر می باشد و در محدوده پاشنه پله عمق آب به مراتب از فشار میانگین بیشتر م یباشد.در رژیم جریان روی های افزایش شیب باعث م یشود، محلی که فشار در کف پل هها از عمق آب بیشتر می شود >0/ از 6 >0/ به 4 انتقال یابد.افزایش شیب در رژیم جریان رویه ای با توجه به فیزیک پله ها عمق آب را تقریباً به صورت یک خط موازی با شیب سرریز نگه می داردکه در شی بهای کم مکش جریان در لبه پله پروفیل جریان را منحرف می کند و نهایتاً در رژیم جریان انتقالی با توجه به یکسان بودن تقریبی فشار از پاشنه پله تا می توان مشاهده کرد که عمق آب تا این محدوده از مقدار میانگین فشار بیشتر و پس از آن کمتر می باشد.

سرریز پلکانی،مدل آزمایشگاهی،پروفیل جریان، نوسانات فشار