زهره عبیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران-آب دانشگاه صنعت آب و برق
محمدرضا مجدزاده طباطبایی
احمد رضوی

توسعه صنعتی و کشاورزی و افزایش جمعیت جوامع در سال های اخیر باعث استفاده روز افزون از مواد شیمیایی، کودها و افزایش ضایعات صنعتی و آلودگی منابع آب، خصوصاً آب زیرزمینی شده است. با توجه به بالا بودن هزینه های پالایش آب های آلوده و محدودیتهای موجود، شناسایی و تهیه پهنه بندی مناطق آسیب پذیر، یک ابزار مدیریتی مناسب برای جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی می باشد. در این تحقیق دو روش مرسوم یعنی DRASTIC و GODS برای ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت فسا در استان فارس استفاده گردید تا ضمن تعیین نقاط حساس به آلوده شدن، مقایسه این دو روش نیز صورت گیرد. مدل دراستیک یک مدل کمی بوده که این کلمه مخفف هفت پارامتر هیدرولوژیکی موثر در انتقال آلودگی شامل عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی است. که به صورت هفت لایه اطلاعاتی در نرم افزار ArcGIS تهیه شدند و با وزن دهی و رتبه بندی و تلفیق هفت لایه فوق، شاخص دراستیک برای کل منطقه برآورد گردید. نقشه آسیب پذیری آبخوان در روش GODS نیز از تلفیق چهار پارامتر شامل نوع آبخوان، جنس منطقه غیراشباع، عمق تا سطح ایستابی و جنس خاک، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی بدست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد، که در روش DRASTIC اکثر مناطق در طبقه متوسط قرار می-گیرند، در حالی که در روش GODS نیمی از مناطق در محدوده آسیب پذیری کم قرار گرفتند، اما در هر دو روش بخش های شمالی منطقه مورد مطالعه نسبت به نواحی جنوبی، دارای پتانسیل بیشتری برای آلودگی آب های زیرزمینی می باشند و هر چه از شمال به سمت جنوب می رویم پتانسیل آلودگی آب های زیرزمینی کاهش می یابد

آسیب پذیری ، دشت فسا، DRASTIC ، GODS ، ArcGIS