عباسعلی رحمت پور - دانشجویی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
محمدرضا داداشی - استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
سجاد طورانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه صنعتی شاهرود
افشین سلطانی - استاد گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

به منظور مطالعه بعضی صفات فنولوژیکی ژنوتیپهای مختلف گندم ١٣٩٠ با - به تنش گرما، دو آزمایش جداگانه در سال زراعی ٩١ استفاده از ده ژنوتیپ گندم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی باسه تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبدکاووس اجرا گردید.آزمایش اول در اواخر آذر ماه به عنوان شرایط مساعد و آزمایش دوم در اوائل بهمن ماه بهعنوان شرایط نامساعد محیطی کشت گردید. صفاتمورد بررسی شامل روز تا سنبلهدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، مدت پرشدن دانه، سرعت پرشدن دانه، ماده خشک در مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی و عملکرد دانه بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانسمرکب دو محیط نشان داد که ژنوتیپها و تاریخ کاشت اثر بسیار معنیداری بر صفات اندازهگیری شده داشتند. اثر متقابل ژنوتیپ و تاریخ کاشت برای کلیه صفات معنیدارشد، که نمایانگر واکنش متفاوت ژنوتیپها در تاریخهای کشت مختلف است. ژنوتیپهایN86.8. و 87.4 N بیشترین روز تا سنبله دهی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی را داشتند. بنابراین با تاخیر در تاریخ کاشت در اثر مواجه شدن با گرمای آخر فصل کلیه صفات به جز سرعت پرشدن دانه کاهش یافت. مقایسه میانگین صفات نشان داد، ژنوتیپ N.85.5 با داشتن بیشترین عملکرد دانه 4975/9کیلوگرم در هکتار) به علت ماده خشک تجمع یافته بالاتر برای منطقه گنبد کاووس توصیه میشود

تنش گرما، گندم، صفات فنولوژیکی