صادق کریمی - استادیار آب و هواشناسی بخش جغرافیا دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان کرمان ایران
آزیتا رجبی - استادیار جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی تهران ایران
مرضیه افضلی - دانشجوی دکتری جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ایران

بافتهای فرسوده شهری به دلیل کمبود تأسیسات و خدمات شهری، دچار نارساییهایی در پاسخگویی به نیازهای زندگی امروزی هستند. لذا جمعیت بومی این بافتها به حاشیه شهرها مهاجرت کرده و معمولاً مهاجران روستایی، تبعه غیرمجاز خارجی و اقشار کم درآمدجایگزین آنها میشوند. تنها انگیزه ساکنان جدید برای سکونت، داشتن یک سرپناه است. آنها سعی دارند با نادیده انگاشتن مخاطرات متنوعی که از ناحیه بافت فرسوده آنها را تهدید میکند، تن به سکونت اجباری دهند؛ غافل از این واقعیت که معضلات جدی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... در این محله، نتیجه احساس عدم امنیتی است که در حافظه جمعی آنها شکل گرفته است. به همین خاطر آنها همواره مغلوب دور تسلسلی هستند که احساس عدم امنیت را به معضلات درگیر با آن و تداوم روند فرسودگی پیوند میدهد. دور تسلسلی که پیدا کردن راهحل رفع این معضلات را توسط مدیران شهری نیز دشوار میسازد. این پژوهش با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، تهدیدات متنوع طبیعی و انسانی را از حافظه جمعی یکصد نمونه از ساکنان بافت میدان قلعه واقع در خیابان امام شهر کرمان استخراج و طبقهبندی نمود. نتایج تحقیق نشان میدهد تخریب بنا در اثر زلزله، بارندگی شدید و سیل احتمالی سه تهدید عمده از نظر ساکنان این محله به شمار میآید. در کنار این مخاطرات طبیعی، مخاطرات انسانی نظیر وجود اراذل، افزایش جرم و جنایت در فضاهای خالی بافت نیز از دیگر عوامل تهدیدکننده در حافظه جمعی آنهاست

بافت فرسوده ، حافظه جمعی ، تهدید شناسی ، مخاطرات طبیعی ، مخاطرات انسانی