بایرام هاشم زاده - دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، دانشکده پرستاری و بهداشت خوی، گروه مهندسی بهداشت محیط
غلامرضا گودرزی - مرکز تحقیقات فناوری های زیست محیطی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز- استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم
کامبیز احمدی انگالی - مرکز تحقیقات فناوری های زیست محیطی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
جواد سلیمی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط واحد بین الملل دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

مقدمه و اهمیت موضوع: این مطالعه با رویکردی توصیفی- تحلیلی به تأثیر (PM(10 بر شاخص کیفیت هوای شهرستان زابل پرداخته، یافته ها را با زمان وقوع بادهای صدو بیت روزه سیستان در یک بازه زمانی دوساله مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و ضمن محاسبه سری های زمانی تأثیر آن را بر کیفیت هوا بررسی می نماید. مواد و روشها: در این مطالعه غلظت (PM(10 توسط دستگاه BAM1020 و به روش waveβ اندازه گیری شد. اطلاعات هواشناسی از ایستگاه هواشناسی شهرستان زابل جمع آوری گردید و داده های به اصطلاح گم شده توسط نرم افزار SPSS19 با روش استفاده از رگرسیون جاگذاری و در ادامه شاخص AQI برای غلظتهای 24PM10 ساعته محاسبه گردید. نتایج و بحث: شاخص AQI در 67% از روزها بیشتر از 100 و در 38% درصد موارد بیشتر از 400 است. ماههای تیر، مرداد و شهریور غلظت بیشتری از (PM(10 را تجربه کرده اند بنحوی که بیشتر از 60% روزها خود را با AQI>400 پشت سر گذاشته اند. بررسی سری های زمانی به کمک نرم افزار Minitab نشان از وخیم تر شدن وضعیت کیفیت هوا در این منطقه دارد که ارتباطی به منابع آلاینده هوا در جنوب غرب کشور ندارد. نتیجه گیری: کیفیت هوای تنفسی در شهرستان زابل به مراتب وخیم تر از دیگر کلان شهرها است و تنها نکته خوش آیند این است که زمان وقوع طوفانهای گردوغبار در این منطقه مقارن با تعطیلی مدارس است و این امر میزان و زمان مواجهه بخشی از گروه های حساس را در این ماه ها کاهش می دهد.

زابل، ریزگرد (PM10)، شاخص کیفیت هوا (AQI)، بادهای فصلی