میرنجف موسوی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه
احمد آفتاب - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی
امیر عبدالحسین پور - کارشناسی ارشد معماری
واله سلطان زاده - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

امروزه صنعت گردشگری در دنیا، یکی از منابع مهم درآمد و در عین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به عنوان گستردهترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژهای است. در این میان، مراکز ثانویه گردشگری به عنوان مبدأ و مقصد گردشهای روزانه در شهر اهمیت فوقالعادهای دارند و نحوه جایگیری آ نها در شهر، میتواند کاهش یا افزایش فضای خدماتی و تغییر الگوی رفتاری گردشگران را به همراه داشته باشد. از این رو پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از مدلهای میانگین نزدیکترین همسایه، رگرسیون وزنی جغرافیایی و شاخص موران در قالب نرم افزار GIS نحوه توزیع فضایی زیرساخت های ثانویه گردشگری را در شهر ارومیه بررسی کند. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفیتحلیلی و همبستگی میباشد. نتایج حاصل از کاربرد مدل نزدیکترین همسایه نشان میدهد که توزیع فضایی عناصر گردشگری شهر ارومیه با z-score ، -7.4 از الگوی کاملا خوشه برخوردار است. این خوشهای بودن در مورد توزیع غذاسراهای نیزصدق میکند اما مراکز اقامتی با z-score ، -0.49 الگوی تصادفی را نشان میدهد نتایج حاصل کاربرد شاخص موران نیز خوشهای بودن توزیع فضایی هم برای کل عناصر ثانویه گردشگری و هم برای مراکز اقامتی و غذاسراها نشان میدهد بنابراین میتوان نتیجه گرفت که توزیع زیرساختهای ثانویه گردشگری در شهر ارومیه براساس ساخت تاریخی شهر صورت گرفته و کمتر به عناصر جدید شهری در مکانیابی آنها توجه شده است.

عناصر ثانویه گردشگری، مدل میانگین نزدیکترین همسایه، رگرسیون وزنی جغرافیایی، شاخص موران، شهر ارومیه