سمانه جعفر محمدی - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه تربیت مدرس
محمد رضا بمانیان - دکتری معماری و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

معماری اسلامی به مثابه یکی از بزرگ ترین شاخه های هنراسلامی توانسته است ،بخش عظیمی از خصوصیات هنر اسلامی در بستر زمان و در طول دوره های گوناگون نهادینه سازد. از لحاظ تاریخی، معماری اولین هنری به شمار می آید که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نموده ،از طرف مسلمانان مورد استقبال قرار گیرد. اقبال مسلمانان به این هنر موجب گردید تا سال ها به عنوان تنها هنر اسلامی به درج مفاهیم دینی و مذهبی اسلامی بپردازد. در این تحقیق کوشیده ایم به روش تفسیری شان و تعریف صفت اسلامی در ترکیب معماری را در یابیم. این کار را در مراتب یاد شده و در جهت پاسخ گویی به چند پرسش اصلی انجام داده ایم: تفاوت معمارانه اسلامی و غیر ان هنر و دید زیبایی شناسانه اسلامی در کدام یک از صفات تعین داشته و ظهور کرده است؟ بدین معنا که معماری اسلامی اساسا بیشتر به کدام سمت کشش داشته است؟ مراد از معماری اسلامی ساختاری نظام مند و وحدت گرا بوده که کلا و جزی و در هر دو زمینه کالبد و محتوا تسلیم دین یا قانون واحد اسلام و بنابراین هم جهت با آن است ومراد از اسلام در این تحقیق قانونی است واحد و جهان شمول که بر هر دو عالم کالبد و معنی (ظاهر و باطن و یا صورت و عقل ) حاکمیتی بلا منازع، و عادی اطلاق دارد.

معماری اسلامی، صفت اسلامی