مهدی فتاحی - دانشجوی دکتری، علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محمد سلطانی فر - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

تبلیغات به مثابه یک کنش سیاسی و متأتر از بافت اجتماعی است که به منظور تأثیر گذاری بر کنش انتخاب و رأی دادن (به عنوان شکل مشروعی از رفتار سیاسی) صورت می گیرد. به این منظور در این پژوهش به بررسی مقایسه ای روش های تبلیغات نظام های عشیره ای و غیر عشیره ای پرداخته ایم. جهت نیل به هدف مذکور از روش تحلیل محتوا استفاده کرده ایم. در این راستا بیش از 300 اثر تبلیغاتی (در استان ایلام) و 450 اثر تبلیغاتی (در حوزه انتخابیه تهران، ری، اسلامشهر و شمیرانات) جمع آوری شده در تبلیغات شامل پوستر، بروشور، تراکت و... مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد فردی بودن و تمرکز بر سطح خرد، تکیه بر موضوعات اجتماعی و اقتصادی شعارهای انتخاباتی و توجه به اقشار جوانان و نخبگان مشخصه تبلیغات در استان ایلام «به عنوان دارای شاخصه جوامع عشیره ای» و گرایش به روش ائتلافی، کلان نگری،استفاده از نماد های ملی، اعلان وابستگی سیاسی،توجه به سطح کلان، سیاسی بودن محتوای شعار ها و تمرکز بر اقشار نخبگان و جوانان مشخصه های تبلیغات در تهران- جوامع غیر عشیره ای- بوده است. بنابراین می توان کم و کیف روش تبلیغات را در جوامع عشیره ای «ایلام» و غیر عشیره ای «تهران» متفاوت معرفی نمود.

تبلیغات- انتخابات-دموکراسی- رفتار انتخاباتی- نظام های عشیره ای و غیر عشیره ای