فرهاد مهرگان - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
الهه صبحی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد

در خصوص رابطه بین بوروکراسی و دموکراسی نظریات مختلفی از سوی اندیشمندان و صاحب نظران علوم سیاسی، جامعه شناسی و حتی اندشمندان مدیریت دولتی ارائه شده است، که گاهاً برخوردی ناعادلانه با بوروکراسی داشته اند و آنها را مانعی بر سر راه دموکراسی دانسته اند اما در مقابل بعضی نیز به حمایت از بوروکراسی برخاسته و بوروکراسی را زیرساخت عقلایی برای رسیدن به دموکراسی معرفی نموده اند. در این مقاله سعی می شود با بررسی نظریات اندیشمندان مختلف و بیان دیدگاه های نظری آنها، ارتباط منطقی و بدور از جانبدارای های کلیشه ای بین بوروکراسی به عنوان یک تئوری سازمانی و دموکراسی به عنوان یک شیوه نوین در حکومت های معاصر ارائه شود. بررسی دیدگاه های مختلف بیان کننده این امر است که بوروکراسی علیرغم وجود معایب سنتی خود، نه تنها مانعی برای ظهور و پیشرفت دموکراسی نیست بلکه بکارگیری ویژگی های مانند حرفه ای یگرایی، تخصص گرایی و شایسته سالاری و همچنین رعایت قوانین و مقررات و برابری همگان در برابر قانون زمینه ظهور دموکراسی را فراهم می آورد. به عبارت دیگر بوروکراسی تهدیدی برای دموکراسی نیست، بلکه به منزله حافظ منافع عمومی است. به طوری که اگر مدیران دولتی با توجه به ملاک شایستگی در پست های دولتی قرار گیرند از طریق وارد نمودن حرفه ای گرایی به درون ادارت دولتی، دموکراسی را از گرفتار شدن در افراطی گری سیاسی نجات می دهند. روش تحقیق در این مطالعه کتابخانه ایی می باشد. که ضمن تعریف متغیرهای بوروکراسی و دموکراسی رابطه بین آنها تبیین می شود .

بوروکراسی، دموکراسی