عبدالمجید لیاقت - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران
حمزه علی علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشگاه تهران

مدلهای جذب آب به طور کلی به سه دسته ماکروسکوپی، میکروسکوپی و ترکیبی تقسیم می شوند. از آنجایی که بیشترین مقدار آب مصرفی گیاه در مناطق خشک و نیمه خشک صرف تبخیر و تعرق می شود، بنابراین میزان کارآیی مدلهای شبیه سازی تا حد زیادی به توانایی آنها در پیش بینی تبخیر و تعرق بستگی دارد. همچنین نظر به اینکه در بسیاری از این مناطق علاوه بر کمبود آب، مشکل شوری نیز وجود دارد در اغلب موارد گیاهان به طور همزمان تحت تأثیر تنش شوری و کم آبی قرار می گیرند. بدیهی است که وجود هر یک از تنش های کم آبی و شوری، جذب آب را کاهش می دهد و وجود توأمان این دو تنش کاهش جذب آب را تشدید می کند. با این وجود سهم هر یک از این تنش ها در کاهش جذب آب به روشنی مشخص نمی باشد. در زمینه چگونگی پاسخ گیاهان به تنش توأمان شوری و خشکی و سهم هر یک از آن ها در کاهش جذب آب مدل های ریاضی متعددی وجود دارد که بر مبنای این نظریات مدل های جذب آب به سه دسته کلی جمع پذیری، ضرب پذیری و مدل هایی که نه ضرب پذیرند و نه جمع پذیر (مدل های مفهومی) تقسیم می شوند. در این مقاله روند تحولات نظریات و مدل های جذب آب و همچنین قابلیت ها و محدودیت های هر یک از آنها از زمان پایه گذاری نظریه جذب آب توسط ویلفورد گاردنر( 1961 ) مورد بررسی قرار گرفته است.

مدل های جذب، تنش توامان، تنش خشکی، تنش شوری