مهسا پیراحمدی - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
حمید ماجدی - دانشیار دکتری معماری و شهرسازی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

هنگامی که به خانه های اشرافی دوره ی قاجار می نگریم، به نقاشی های دیواری زیبایی برخورد کرده که در حال حاضر انگشت شمار در خانه های مرفین دیده می شود شاید این هنر، اکنون چشم ناز عموم مردم در سطح شهر باشد و دیگر در خانه ها محبوس نیست هدف تطبیق مقام نقاشی دیواری از نظر نقوش و فضای اجرایی در خانه های دوره ی قاجار با جایگاه آن در فرهنگ عامه پس از دوران انقلاب اسلامی و مغایرتهای پیش آمده در انتخاب نقوش و کاربردش در فضا، به ویژه در معماری و تزیینات شهری می پردازد روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است اطلاعات به صورت اسنادی کتابخانه ای و مطالعات میدانی جمع آوری شدهاست محدوده ی پژوهش از نظر زمانی دو دوره ی قاجار و پس از انقلاب اسلامی اکنون در منطقه 12 تهران که نمونه های موردی آن خانه ی امام جمعه ی تهران خیابان ناصر خسرو و 15 خرداد در نظر گرفته شده است این مقاله در پی پاسخ به سوالهایی از قبیل آیا فرهنگ مردم در دوره ی قاجار در انتخاب نقوش دیواری موثر بوده است استفاده از این هنر در فرهنگ عامه امروز چگونه تغییر کردهاست آیا سیر تغییر و تحول نقشها و مکانهای اجرایی در نظر گرفته شده با فرهنگ مردمی و سازمان زیباسازی تهران مرتبط است از نتایج به دست آمده، مراوده با دنیای غرب در انتخاب نقوش و محدودیت لذت دیدن این هنر در بین افرادی خاص در دوره ی قاجار در تضاد با دنیای امروز که با وجود سازمان ذیربط و همکاری هنرمندان با نگرشی به فرهنگ غنی ایران نقاشی دیوارهای با مفهومی در سطح شهر دیده می شود.

فرهنگ عامه، فولکور، خانه ی امام جمعه تهران، نقاشی دیواری، دوره ی قاجار