محمد جواد توکلی - عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

ارزیابی ساختار انگیزشی و اخلاقی پژوهش در ایران نیازمند ارایه مدلی در زمینه تولید علم و دانش است. در این مقاله با استفاده از مدل اقتصاد پژوهش به بررسی این فرضیه می پردازیم که شکل گیری ساختار رقابتی کمیت گرا در عرصه علم و پژوهش موجب از دست رفتن انگیزه های درونی برای پژوهش های اصیل می شود. چنین ساختاری همچنین می تواند زمینه بروز آفت های اخلاقی چون سرقت، کم فروشی و ظاهرسازی علمی را ایجاد نماید. در مقابل، ساختار رقابتی کیفیت گرا می تواند ضمن حفظ انگیزه های درونی برای پژوهش، زمینه ساز تحقق پیشرفت های علمی شود. نشانه هایی از شکل گیری فضای رقابتی کمیت گرا در ایران را می توان در آیین نامه ارتقای اساتید مشاهده نمود. این ساختار بازاری همان گونه که مدل اقتصاد پژوهش پیش بینی می کند، علایمی چون تغییرات انگیزشی در فضای تحقیق و پژوهش و همچنین تشدید ناهنجاری های اخلاق پژوهش را فضای علمی کشور نمایان کرده است. بدون شک اصلاح آیین نامه ارتقا و تقویت معیارهای کیفی در آن می تواند از بروز مشکلات پژوهش در ایران بکاهد

آسیب شناسی پژوهش، ساختار پژوهش در ایران، اقتصاد پژوهش، اخلاق پژوهش، آیین نامه ارتقای اساتید، پژوهش در ایران