علی اکبر فرهنگی - عضو هییت علمی دانشگاه تهران
مجتبی اسکندری - عضو هییت علمی دانشگاه امام حسین (ع)

توانمند سازی در ادبیات مدیریت، مفهومی مبهم و ناهمگون داشته و افراد مختلف به تناسب ویژگی های خود از آن استنباطی دارند. در بررسی تاریخچه ی توانمند سازی در مدیریت دیدگاه های مختلفی وجود دارد. نخستین دیدگاه، دیدگاه عقلایی به توانمند سازی است که بر مبنای واگذاری اختیارات و پاسخگویی بنا شده است (کانتر، 1983). دیدگاه دوم، دیدگاه انگیزشی است که بر مبنای تیوری نیازهای سه گانه ی مک کله لند نیاز به قدرت را اساسی ترین نیاز مدیر دانسته و مشارکت در قدرت را به عنوان عامل انگیزشی، زمینه ساز توانمند سازی افراد می داند. در دیدگاه سوم قدرت به معنای نیرو است. بنابراین، توانمندسازی می تواند به معنای نیرو بخشی باشد. با این نگرش توانمند سازی فرایند تقویت احساس خود اثر بخشی در بین اعضاء سازمان از طریق شناسایی وضعیت هایی که احساس بی قدرتی را در افراد می دمند و حذف آنها به همراه ایجاد مجرای انتقال احساس خود اثر بخشی است (کانگر و کانتگو، 1988) . برای تحقق این مهم مدلهای گوناگونی توسط صاحبنظران مطرح شده است که در دو دسته، مدل های عام و اقتضایی دسته بندی شده اند.

مدیریت، توانمند سازی، قدرت