اقبال شاکری - استادیار دانشکده عمران و محیط زیست دانشگاه صنعتی امیرکبیر
مجید پرچمی جلال - دکتری مهندسی و مدیریت ساخت دانشگاه علم و صنعت
مسلم دارابی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت ساخت دانشگاه صنعتی امیرکبیر

در این مقاله، انواع مدل های پروژه های صنعتی طرح و ساخت در صنعت ساخت کشور مورد بررسی قرار می گیرد. در سالهای اخیر پروژه های بسیاری ، بدلیل افزایش کارفرمایان بسوی قراردادهایی با قطعیت در زمان و هزینه، بصورت طرح و ساخت اجرا شده اند؛ بدنبال این گرایش، و با توجه به عواملی چون ویژگی های خاص هر پروژه ( ازجمله سایز و پیچیدگی پروژه) و ساختار، اهداف و اولویت های سازمانی کارفرمایان ... مدل های مختلفی از ساختارهای قراردادی طرح و ساخت صنعتی (EPC) شکل گرفته است. برمبنای سطح طراحی ارائه شده از سوی کارفرما پیش از ارجاع کار، سه مدل F.EPC, D.EPC, T.EPC در پروژه های EPC شکل خواهند گرفت. بکارگیری سیستم متعارف EPC(T.EPC) در پروژه های بزرگ و با حجم قابل توجه کارهای عمرانی همچون ساختمان سازی، و پروژه های بسیار پیچیده صنعتی، مناسب می باشد؛ در یان سیستم کارفرما نسبت به دیگر مدلهای این خانواده، دارای کنترل بیشتری برروی پروژه می باشد؛ سیستم های EPC توسعه یافته (D.EPC) ، عموماً در پروژه های نسبتاً ساده و کوچک بکار میروند، و پیمانکار EPC دارای کنترلی متوسطی بر روی پروژه خواهد بود. سیستم EPC کامل (F.EPC) نیز، که حد اعلای EPC میباشد، بطور گسترده در پروژه های کاملاً صنعتی، همچون پتروشیمی، متالوژی و الکترونیکی، بکار گرفته شده اند؛ در این سیستم خواسته ها و نیازهای بسیار تخصصی و فنی کارفرما، توسط یک واحد کنترل کننده، با مسئولیت طراحی، ساخت ، تدارکات و راه اندازی به اجرا در می آید.

پروژه های طرح و ساخت صنعتی(EPC)، طراحی مفهومی ، طراحی پایه، توسعه طراحی پایه (FEED)، طراحی تفصیلی