حمیدرضا رخشانی نسب - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان
فاضل حاجی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان
ناصر نیری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان
ملیحه رحمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان

امروزه فضاهای شهری مولفه ای برای وقوع نابهنجاریهای شهری و در نتیجه عدم امنیت در شهر میباشد؛ لذا شاخت عواملی که شهروندان را دچار احساس ترس و ناامنی میکنند، ضروری است. در این مطالعه وجود بعد ذهنی امنیت اجتماعی در ارتباط با سرمایه اجتماعی مدنظر است. سرمایه اجتماعی با بهره مندی از مولفه هایی نظیر اعتماد اجتماعی، مشاکت و همبستگی اجتماعی، مسیولیت پذیری و رضایت شغلی و درآمدی در توسعه نظم و امنیت عمومی مورد توجه است. امنیت اجتماعی در این پژوهش در 3 بعد امنیت جانی، امنیت ملی و سیاسی مورد توجه میباشد. این تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه انجام گرفته است. جمعیت آماری تحقیق ساکنان 15 سال و بالاتر شهر زاهدان و روش نمونه - گیری به صورت تصادفی خوشهای است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردید. برای سنجش و ارزیابی متغیرهای مورد مطالعه از نرم افزار SPSS و روش های آماری T تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان میدهد که از دید جامعه نمونه، سرمایه اجتماعی در شهر زاهدان از نظر اعتماد اجتماعی، مشارکت و همبستگی اجتماعی، مسیولیت پذیری و رضایت شغلی و درآمدی در وضعیت نامطلوب و متوسط رو به پایین قرار دارد که وضعیت شاخص مشارکت و همبستگی اجتماعی و مسیولیت پذیری نسبت به دو شاخص دیگر اعتماد اجتماعی و رضایت شغلی و درآمدی از وضعیت مطلوبتری برخوردار هستند. همچنین، رابطه مستقیم و معناداری در سطح 0.01 اطمینان میان دو متغیر سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی وجود دارد، به طوری که در حد ود 81 درصد از تغییرات مربوط به امنیت اجتماعی توسط مولفههای سرمایه اجتماعی تبیین میشود

سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی، شهر زاهدان