سیده زهره ساعتی - کارشناسی جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
زهرا شریفی پور - کارشناسی جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
مسعود مینایی - استادیار علوم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه فردوسی مشهد

رودخانه ها به دلیل خاصیت دینامیکی در معرض تغییرات زیادی قرار میگیرند که امری طبیعی و بدیهی است. اما زمانی این تغییرات اهمیت مییابد که رودخانه ها در قستی از مرز دو کشور واقع شود؛ چرا که مرزها نشا ن دهنده هو یت، قدرت و قلمروی حاکمیت یک ملت می باشد. رودخانه تلخاب به طول 117 کیلومتر و شیب یک درصد در جنوب شرق ی ایران واقع شده است و قسمتی از مرز ایران و پاکستان را در برمی گیرد. هدف پژوهش حاضر، بصریسازی تغییرات رودخانه تلخاب و پایش این تغییرات است. داده های مورد استفاده در این پژوهش، تصاویر سال ها ی 1999 و 2016 سنجنده های ETM + و OLI ماهواره های لندست 7 و 8 است. در ادامه، فیلترهای شارپ و سایه ناهمواری ها بر روی تصاویر اعمال گردید تا بستررودخانه به نحو بهتری نمایش داده شود. سپس با رقومیسازی بسترهای موجود بر روی تصاو یر سال ها ی 1999 و 2016 مقایسه بین دو سال صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد که مورفولوژی رودخانه تلخاب به ویژه در بازه مرز ی از نوع الگوی شریانی است که به دلیل دبی تشنجی و فصلی ایجاد شده و از اینرو، در کلاس تغییرپذیرترین رودخانه قرار میگیرد . این واقعیت، لزوم بررسی و پایش مداوم این پدیده جغرافیایی به عنوان مرز سرزمینی را بیش از پیش نمایان ساخته و نیازمند برنامهریزی های سیاسی بلند مدت در خصوص آن به منظور جلوگیری از تنش های احتمالی است.

رودخانه مرزی، پایش تغییرات بستر، جنوب شرق، تلخاب، GIS&RS