حمزه علی علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری وزهکشی، دانشگاه تهران
عبدالمجید لیاقت - دانشیار گروه آبیاری دانشگاه تهران
فریبرز عباسی - استادیار موسسه تحقیقات کرج

در این پژوهش به منظور مطالعه و بررسی اثر کودآبیاری جویچه‌ای بر کارایی مصرف کود و آب، آزمایشی به صورت فاکتوریل به طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 87-1386 روی جویچه‌های انتها باز انجام شد. فاکتور اول شامل سطح آبی (W): 60٪، 80٪، 100، و 120٪ آبیاری کامل و فاکتور دوم شامل چهار سطح کودی (N): شاهد بدون کود، 60٪، 80٪ و 100٪ توصیه کودی به روش کودآبیاری می‌باشد. تیمارهای 16گانه فوق در نهایت با روش معمول پخش کود (عرف منطقه)، مقایسه میانگین شدند. کود مصرفی در تیمارهای کودآبیاری طی چهار تقسیط مساوی (قبل از کاشت، مرحله هفت برگی، مرحله ساقه رفتن و مرحله سنبله زدن) و در روش پخش سطحی مطابق با عرف منطقه در دو تقسیط مساوی (قبل از کاشت و مرحله هفت برگی) اضافه گردید. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار کود، کارایی مصرف آب و کود به ترتیب افزایش و کاهش می‌یابد. با افزایش مقدار آب تا سطح 100 درصد، کارایی مصرف نیتروژن افزایش و از آن به بعد کاهش می‌یابد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار 100 درصد نیاز آبی اتفاق افتاد. هرچند در بیشتر موارد بین سطوح آبی 120٪، 100٪ و 80٪ تفاومت معنی‌دار وجود نداشت اما از لحاظ رتبه‌بندی، سطح آبی 80٪ همواره بالاتر از سطح 120٪ قرار داشت. بنابراین به منظور افزایش سطح زیر کشت، سطح آبی 80٪ توصیه می‌شود. بیشترین و کمترین کارایی مصرف آب به ترتیب در تیمارهای W%80N%100 و W%100N%60 با مقادیر 24/2 و 66/0 کیلوگرم بر مترمکعب و بیشترین و کمترین کارایی مصرف کود به ترتیب در تیمارهای W%100N%100و تیمار عرف منطقه با مقادیر 58/29 و 52/8 کیلوگرم بر کیلوگرم بدست آمد.

کودآبیاری، کارایی مصرف کود، عملکرد، ذرت