امیر غلامی - استادیار و مدیر گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال تهران ایران
محمد صدقی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال تهران ایران

مقاله حاضر به بررسی تاثیر هزینه های نظامی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب ع ضو اوپک از جمله ایران، عربستان و امارات طی بازه ی زمانی 2015-2000 می پردازد. روشن است که تبیین این روابط نقش موثری در تصمیم گیری اقتصادی در سطح داخلی و بین المللی دارد؛ چرا که با تحلیل و بررسی آن می توان برنامه ریزی متناسب با رقابت در سطح جهانی و در شرایط پیچیده اقتصادی انجام داد. در این مدل از متغیرهای هزینه های نظامی، صادرات نظامی، واردات نظامی، درآمدهای نفتی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، و درجه باز بودن اقتصاد به عنوان متغیرهای مستقل و از تولید ناخالص داخلی به ع نوان متغیر وابسته استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که همه ی متغیرها به جز درجه باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادی اثری مثبت دارند. سپس برای بررسی تاثیرات لحظه ای متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته و نیز بر روی یکدیگر از توابع عکس العمل آنی در مدل خود رگرسیون برداری پانل VAR-Panel استفاده شده و نمودارهای آن تحلیل شده است. افزایش در میزان هزینه های نظامی در کوتاه مدت کاهش تولید ناخالص داخلی در کشورهای مورد مطالعه گردیده و بعد از آن و در بلندمدت، سیر صعودی پیدا کرده است. می توان این گونه توجیه کرد که در کوت اه مدت با توجه به اینکه منابع محدود می باشد، برای سرمایه گذاری در بخش نظامی باید از سایر امور سرمایه صرف بخش های نظامی شود که ممکن است اثر سویی بر رشد اقتصادی داشته باشد اما در بلندمدت خود بخش نظامی به یک بخش تولیدی تبدیل می گردد و همچنین با تامین امنیت کشور سبب رشد اقتصادی می گردد.

رشد اقتصادی، هزینه های نظامی، تولید ناخالص داخلی، مدل اقتصاد سنجی VAR-Panel