وحیدرضا اوحدی - استاد دانشکده مهندسی، دانشگاه بوعلیسینا، و عضو هیئت علمی وابسته دانشکده عمران، دانشگاه تهران
سیدتقی امیدنایینی - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران
هادی متین روحانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران

ویژگیهای مهندسی بنتونیت در اندرکنش با سیالهای آلی و نیز قرارگیری تحت اثر سیکلهای یخبندان وذوب به میزان قابل توجهی تغییر میکند. هدف این مقاله، مطالعهی تاثیر فرآیند یخبندان وذوب بر رفتار ژئوتکنیک زیستمحیطی نمونه های بنتونیت کلسیمی آلوده شده به استیک اسید و اتانول است. بدین منظور، با توجه به اهمیت pH اولیه خاک در نحوهی رفتار خاک تحت شرایط یخبندان وذوب، ابتدا نمونه های بنتونیت برای دستیابی به مقادیر مختلف pH عمل آوری شدند. سپس آزمایشهای حدود اتربرگ و رسوب، قبل و بعد از اعمال هفت سیکل یخبندان وذوب، بر روی نمونه های بنتونیت آلوده به استیک اسید و اتانول انجام شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، روند تغییرات ساختار بخش رسی بنتونیت تحت سیکلهای یخبندان وذوب، تابع pH اولیه ی خاک است. به گونه ای که نمونه های دارای pH های اولیه ی قلیایی، در حالت آلوده شدن اولیه با اتانول، تحت سیکلهای یخبندان وذوب تغییر ساختاری نشان نداده اند. همچنین مقدار تغییر ساختار نمونه های بنتونیت با شرایط قلیایی تحت اثر سیکلهای یخبندان و ذوب، 16 درصد کمتر از تغییر ساختار فوق برای نمونه های با شرایط اولیه اسیدی بوده است. از سوی دیگر نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد که قابلیت نگهداری آب در بنتونیت آلوده شده با اتانول دارای ثابت دی الکتریک 24/3 از میزان ریزحفرات خاک تبعیت میکند در حالیکه در حضور آلاینده آلی با ثابت دی الکتریک 6/2، سطح درمعرض ذرات رسی و درشت حفرات خاک، مکانیزم حاکم بر تغییرات قابلیت نگهداری آب بوده است.

سیکلهای یخبندان وذوب، بنتونیت، حدود اتربرگ، آزمایش رسوب.