علی به نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت ساخت، گروه عمران، موسسه آموزش عالی آپادانا ، شیراز ، ایران.

شرایط عمومی پیمان که در قراردادها مورد بهره برداری قرار می گیرد به نوعی مبنا و اساس قراردادهای عمرانی است که بین کارفرما و پیمانکار یا کارفرما و مهندس مشاور منعقد می گردد. بخش عمده ای از دعاوی و اختلافات بین کارفرما و پیمانکاران، از جامع نبودن مفاد شرایط عمومی قراردادها و عدم توجه کافی به زوایای پنهان این روابط دو طرفه در هنگام تنظیم و مبادله قرارداد می باشد . وجود ابهام در مفاد قرارداد، سبب برداشت های متفاوت هر یک از طرفین خواهد شد که در نهایت علاوه بر ایجاد سوء تفاهمات و خدشه دار کردن رابطه کارفرما و پیمانکار یا مشاور، سبب اتلاف زمان و هزینه در پروژه خواهد گردید. اگر چه در هیچ پروژه ای نمی توان احتمال بروز این ادعاها را از میان برد، اما می توان با شناسایی علل و منشا اصلی بروز ادعاها، تا حد زیادی از وقوع آنها در پروژه جلوگیری کرد. در همین راستا این تحقیق به روش کتابخانه ای و بررسی پروژه های انجام شده و اسناد مربوط به آنها، مطالب در این زمینه را جمع آوری کرده است. به این ترتیب پس از معرفی اجمالی فدراسیون بین المللی فیدیک و انواع قراردادهای آن و ضمن باز خوانی مفهوم مدیریت دعاوی و جایگاه آن در دانش مدیریت پروژه، ادعاها به چهار بخش دسته بندی گردید و عوامل مرتبط با هر کدام از آن چهار بخش شناسایی شدند، سپس بر اساس بیشترین عامل مطرح شده در تحقیقات، ده مورد از مهمترین موارد هر بخش انتخاب گردید، بخش اول منشا بروز ادعا، بخش دوم علل ایجاد ادعا، بخش سوم نوع ادعا و بخش چهارم نوع خواسته ادعا می باشند . همچنین در ادامه، راهکارهای فیدیک و استاندارد مدیریت پروژه برای رسیدگی به آنها عنوان شده است. در انتها پیشنهادات و راهکارهایی برای ادعاهای متداول و نسبتا بحرانی تر ارائه گردیده است.

شرایط عمومی پیمان، قراردادهای عمرانی، فیدیک ، دعاوی، مدیریت پروژه