ماندانا صنیعی
علی اکبر فرهنگی

معماری هنر طراحی ساختمان های زیباست، ساختمان هایی جذاب، خوش طرح و خوش ساخت. ساختمان هایی برازنده و معنادار برای اجتماع. قرن هاست که معماری را محبوب هنرها می شناسند. با نگاهی عمیق و دقیق می توان مشاهده کرد که هیچ شکلی از معماری پایدار نبوده، مگر آنکه پاسخگوی نیازها و انتظارهای انسان بوده باشد. به همین سبب معماری با نقل پیام از گذشته و انطباق آنها با زمان حال، با انسان سخن می گوید. معماری اساسا ساختمان سازی است، اما نوع خاصی از ساختمان سازی و شاید عجیب به نظر برسد که بگوییم، مهارت اصلی آن بهره گیری از فضاست.انسان به همان گونه که پیوسته با محیط خویش در تعامل است، با فضاهای معماری که بخشی از محیط است در تعامل می باشد زیرا او پدید آورنده و مصرف کننده معماری است. این تعامل که از ابتدا وجود داشته امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی سرعت بیشتری یافته. در قدیم خانه ها نه تنها پاسخ دهنده به نیاز فیزیکی، بلکه در سطحی متعالی برآورنده نیاز معنوی انسان ها بوده اند.هرگز فکر کرده اید که یک خانه زیبای سنتی با حیاط مرکزی و حوضی پر از آب با کاشی های آبی فیروزه ای، و در کنار آن باغچه ای پر از گل شاه عباسی، محمدی و یاس، یا درختان انار و گیلاس و انگور و ... چرا تا این حد به شما آرامش می دهد چقدر بازتاب نور در ارسی های رنگین پنجره ها دل نشین است، یا اینکه نوشیدن یک استکان چای در فضای دعوت کننده ایوان تا چه اندازه خاطره انگیز و پرمعناست هر روزه بناها، محله ها و شهرهای جدیدی ساخته می شوند. این فضاها قادرند برخی از الگوها و معیارهای رفتاری را تقویت کنند و برخی دیگر را تضعیف کنند و یا حتی نقشهای اجتماعی نوینی را بر ساکنین خود تحمیل نمایند و جهت و ابعاد جدیدی به رفتار و ارتباطات انسانی ساکنین خود ببخشند. بنابراین نظریه ای که می گوید بشر باید با هر محیط جدیدی انطباق پذیری داشته باشد صحیح نمی باشد. در عوض بشر باید محیط خود را براساس سازش با نیازهای بیولوژیکی و نیز فکری و روحی خود شکل دهد. از این رو آگاهی از این فرآیندها، معماران را در طراحی مطلوب تر فضاها و در جهت تقویت ارتباطات انسانی یاری می بخشد. حال این سئوال مطرح می شود که آیا معماری می تواند در ارتباطات انسانی (ارتباط انسان با دیگران، با خود با طبیعت و حتی ارتباط با خدا) نقش داشته باشد معماری در بوجود آوردن ارتباط میان انسانها نقش موثری دارد. در این کتاب سعی شده است این رابطه ها هر چه بیشتر کشف و بررسی شوند، تا بلکه این نقش را که معماری در روابط و رفتار ما برای برقراری ارتباط با یکدیگر یا با خود، طبیعت یا حتی با خدا ایجاد می کند هر چه بیشتر نمایان شود.