بررسی قابلیت بیوکنترلی مخمر اندوفیتی جداسازی شده از درختان پسته استان خراسان رضوی

مخمرها ازجمله کارآمدترین آنتاگونیستهای موجود شناخته شده اند . تاکنون، جداسازی قارچهای اندوفیت مخمری از درختان پسته در ایران یا سایر نقاط جهان گزارش نشده است. لذا این پژوهش با هدف بررسی قابلیت بیوکنترلی جدایه مخمری از درختان پسته در شرایط آزمایشگاه انجام شد. طی تابستان و پاییز سال 1396 با هدف جداسازی مخمرهای قارچی اندوفیت، از شاخه و ریشه درختان پسته برخی باغات استان خراسان رضوی نمونه برداری به عمل آمد. کشت این جدایه ها روی محیط آب-آگار %2 انجام شد. برای نگهداری جدایه ها از روشهای محیط کشت شیبدار و کاغذ صافی سترون استفاده گردید و شناسایی بر اساس ویژگیهای ریخت شناختی و بیوشیمیایی جدایه ها انجام شد. درمجموع تعداد 92 جدایه قارچی اندوفیت از درختان سالم و بدون علائم پسته به دست آمد. از بین 92 جدایه، تعدادی جدایه مخمری نیز با موفقیت به دست آمدند که تمامی این جدایه ها برای بررسی اثر بیوکنترلی مورد آزمون قرار گرفتند. بدین منظور از روش کشت متقابل با قارچهای بیماریزا شامل Verticillium dahliae و Phytophthora drechsleri استفاده شد. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان داد که جدایه مخمری Kshp21 با درصد بازدارندگی %50 علیه V. dahliae بیشترین درصد بازدارندگی را در بین سایر مخمرها داشت. جهت تعیین جنس جدایه مخمری از آزمونهای بیوشیمیایی شامل آزمون اوره آز، آزمون آمیلاز، رشد روی محیط با فشار اسمزی بالا (گلوکز %50 و (%60 و رشد روی محیط دارای اسید استیک %1، استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از این آزمونها و کلید شناسایی مربوط به قارچهای مخمری جنس این جدایه Myxozyma sp. تعیین شد. تحقیقات تکمیلی برای تائید جنس و گونه جدایه Kshp21 و بررسی اثر این جدایه در شرایط گلخانه ای در حال انجام است. این پژوهش اولین گزارش اندوفیت مخمری جداشده از درختان پسته با خاصیت آنتاگونیستی علیه قارچهای بیمارگر در دنیا میباشد.