رهیافت متن گرایی در تفسیر حقوقی؛ با تاکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 497

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PLR-20-61_002

تاریخ نمایه سازی: 31 فروردین 1399

چکیده مقاله:

تفسیر متون حقوقی به واسطه سکوت، تعارض، ابهام زبانی و اشکالات اجرایی یا اخلاقی قوانین، اجتناب­ناپذیر است. به طور سنتی، نظریه­های تفسیر قانون و قانون اساسی، در دو گرایش عمده مولف­محور و مفسرمحور بروز یافته اند. هریک از این رویکردها به رغم مزایای خود، معایبی دارند که نمی­توان آن­ها را نظریه منحصر تفسیری در حقوق ایران دانست. در مقابل، رویکرد سوم - متن­گرایی- را می­توان کارآمدترین نظریه در تفسیر قوانین و بویژه قانون اساسی دانست. متن­گرایی با خودبسنده­ دانستن نظام حقوقی و نتایج حاصله از برخی گرایش­های تحلیل زبانی حقوق سازگار است و پاسخ به پرسش حقوقی را در متن حقوقی می­جوید و نه معیارهای فراحقوقی. خوانش متن­گرایانه از اصل 73 قانون اساسی و تفسیر شورای نگهبان از آن به این نتیجه می­انجامد که مفسران، مجاز به ارائه تفاسیر خود از قانون می باشند و این تفاسیر تا هنگام تغییر قانون یا ارائه تفسیر رسمی در مورد خاص خود معتبر خواهند بود. از آنجا که تفسیر، بیان مراد مقنن است، تفسیر در هر مورد به مقنن نسبت داده می شود. این پژوهش در پی آن است تا ضمن بررسی نظریه­های اصلی در تفسیر قانون اساسی، نظریه تفسیری متن­گرا را به عنوان نظریه مختار طرح نماید.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمد جواد جاوید

دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

سجاد افشار

دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران پژوهشگر پژوهشگاه قوه قضاییه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الف- فارسی و عربی ...
  • قرآن کریم. ...
  • جعفری تبار، حسن، (1388)، فلسفه تفسیری حقوق، ویرایش دوم، چاپ ...
  • جوادی آملی، عبدالله، (1386)، منزلت عقل در هندسه ی معرفت ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، (1409 ه.ق)، وسائل الشیعه فی ...
  • سبحانی، جعفر، (1384)، الموجز فی اصول الفقه، ترجمه و شرح ...
  • شهیدی، مهدی، (1390)، تشکیل قراردادها و تعهدات، جلد 1، چاپ ...
  • صفایی، سیدحسین و امامی، اسدالله، (1384)، مختصر حقوق خانواده، چاپ ...
  • الطریحی، فخرالدین، (1367)، مجمع البحرین، جلد 2، چاپ دوم، قم: ...
  • عمید، حسن، (1389)، فرهنگ فارسی عمید، چاپ اول، تهران: انتشارات ...
  • قاضی شریعت پناهی، سید ابوالفضل. (1383)، حقوق اساسی و نهادهای ...
  • کاتوزیان، ناصر، (1388)، قواعد عمومی قراردادها، جلد 2، چاپ دهم، ...
  • کلینی رازی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، (1365)، الاصول من الکافی، ...
  • کیوانفر، شهرام، (1390)، مبانی فلسفی تفسیر قانون، چاپ اول، تهران: ...
  • لاریجانی، صادق (مصاحبه شونده)، (1380)، گفت وگوهای فلسفه فقه، مصاحبه ...
  • محقق داماد، سید مصطفی، (1376)، پیشگفتار بر کتاب سوال و ...
  • واعظی، احمد، (1386)، درآمدی بر هرمنوتیک، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه ...
  • مقاله ها ...
  • جاوید، محمدجواد و شاهمرادی، عصمت، (1394)، هرمنوتیک حرکت جوهری و ...
  • کاتوزیان، ناصر، (1385)، سهم عدالت در تفسیر قانون ، مجله ... [مقاله ژورنالی]
  • منبع اینترنتی: ...
  • مجتهد شبستری، محمد، (1391)، درس گفتارهای صوتی هرمنوتیک جدید چیست ...
  • Adams, David, M, (2005), Philosophical Problems in the Law, 4th ...
  • Bix, Brian, (2003), Law Language and Legal Determinacy, Second Published, ...
  • Dworkin, Ronald, (1985), First Edition, a Matter of Principle, Boston: ...
  • Huscroft, Grant & Miller, Bradley (Ed), (2011), The Challenge of ...
  • Kelsen, Hans, (1967), Pure Theory of Law, Translated to English ...
  • Leyh, Gregory, (1992), Legal Hermeneutics History, Theory, and Practice, Los ...
  • Ratnapala, Suri, (2009), Jurisprudence, First Published, Cambridge: Cambridge University Press. ...
  • Salmon, Nathan, (2005), Two Conceptions of Semantics, in Semantics vs. ...
  • Epstein, Richard A, (2014), Beyond Textualism: Why Originalist Theory Must ...
  • Fallon, Richard, H, (2015), The Meaning of Legal Meaning and ...
  • Hart, H. L. A. (1958), Positivism and the Separation of ...
  • Schauer, Fredrick, (2008), A Critical Guide to Vehicles in the ...
  • Stavropoulos, Nicos, (2014), Legal Interpretivism , The Stanford Encyclopedia of Philosophy ...
  • نمایش کامل مراجع