تولید ژرم پلاسم جدید با استفاده از دورگ گیری و ارزیابی نسل ‭F1 ‬در گندم آبی برای اقلیم معتدل ایران

با هدف ایجاد تنوع ژنتیکی مطلوب از طریق دورگ گیری و نیز با هدف انتقال صفات مهم نظیر مقاومت به بیماریها به لاینهای با پتانسیل عملکرد بالا که دارای نقطه ضعف هایی می باشند، این پروژه به اجرا در می آید. در این پروژه تعداد ‮‭131‬ لاین و رقم مختلف،شامل: تعداد ‮‭15‬ رقم کانادایی، تعداد ‮‭30‬ رقم از لاینهای افتراقی کیفیت، تعداد ‮‭51‬ لاین به نژادی مربوط به آزمایش های سازگاری شرایط نرمال و خشکی اقلیم معتدل و ‮‭35‬ لاین والدی مربوط به بیماریهای گندم و نیز ‮‭243‬ نسل F1 در کرج مورد بررسی قرار گرفتند. از تعداد ‮‭243‬ نسل F1 ، تعداد ‮‭104‬ دورگ حاصل از تلاقی های ساده انجام شده در سال زراعی ‮‭1392-93‬ میباشند که در کنار والدین آنها مورد ارزیابی قرار گرفتند و بقیه دورگ های حاصل از تلاقی های تکمیلی بودند. در زرقان فارس نیز با بررسی تعداد ‮‭210‬ ژنوتیپ موجود در برنامه دورگ گیری، تعدادی تلاقی برنامه ریزی شدند. در این تحقیق ‮‭103‬ برنامه تلاقی ساده در کرج انجام و بر ای انجام ارزیابی دورگ بودن و انجام تلاقی های تکمیلی در سال زراعی بعد در نظر گرفته شدند. همچنین تعداد ‮‭104‬ نسل F1 حاصل از تلاقی های انجام شده در سال زراعی ‮‭1392-93‬ برای دورگ بودن در کرج مورد بررسی قرار گرفتند و پس از حذف موارد مشکوک به خودگشنی و نسلهای ضعیف روی بقیه آنها تعداد ‮‭71‬ برنامه تلاقی تکمیلی شامل تاپ کراس با یک رقم ثالث و یا تلاقی برگشتی با یکی از والدین انجام شد. تعداد ‮‭139‬ نسل F1 حاصل از تلاقی های تکمیلی سال زراعی ‮‭1392-93‬ نیز برای بذر گیری و ارزیابی مورد بررسی قرار گرفتند که پس از حذف نسلهای ضعیف بذر بقیه آنها برداشت گردید تا به عنوان بذر F2 در سال زراعی بعد در ایستگاههای انتخاب کننده مواد گیاهی اقلیم معتدل مورد بررسی و انتخاب بوته قرار گیرند. در زرقان فارس نیز تعداد ‮‭82‬ تلاقی ساده انجام شدند که در سال زراعی ‮‭1394-95‬ کشت و برای ادامه کار بررسی خواهند شد. در این ایستگاه و در همین فصل ‮‭78‬ نسل F1 ساده نیز مربوط به سال زراعی قبل مورد ارزیابی قرار گرفتند. واژه های کلیدی: گندم نان، دورگ گیری، مقاومت به بیماریها، صفات زراعی، نسل F1