ارزیابی و مقایسه عملکرد مقدماتی لاین های خالص برنج

چکیده: برنج دومین غله پرمصرف در ایران است. با توجه به نوع مصرف برنج در ایران، کیفیت ظاهری دانه و کیفیت پخت و خوراک برنج، اهمیت ویژه ای در انتخاب برنج توسط مصرف کننده و کشاورز دارد.بنابراین، معرفی ارقام خوش کیفیت با عملکرد نسبتا بالا از اهداف موسسه تحقیقات برنج کشور است. طی چند سال گذشته پروژه هایی جهت خالص سازی ارقام با هدف ارتقای عملکرد و کیفیت انجام شد. اولین گام جهت مقایسه این لاین های خالص، انجام آزمون مقایسه عملکرد مقدماتی است. در سال ،‮‭1391‬ از بین لاین های خالص خوش کیفیت انتخابی، تعداد ‮‭25‬ لاین به همراه 5 شاهد (خزر، کادوس، علی کاظمی، هاشمی و دمسیاه که همگی جزو والدین لاین های انتخابی بودند)جمعا ‮‭30‬ تیمار در قالب طرح آگمنت با 3 تکرار در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج کشور (ستاد موسسه) مورد بررسی قرار گرفتند.درطول فصل زراعی، صفاتی نظیر ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه بارور، طول دوره رشدو عملکرد، و پس از برداشت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی تعیین کننده کیفیت اندازه گیری شد. پس از تجزیه داده ها و مقایسه میانگین آنها با شاهدها،تعداد9 لاین (لاین های شماره ‮‭21‬،‮‭20‬،‮‭19‬،‮‭15‬،‮‭12‬،‮‭10‬،6،2 و ‮‭23‬) با خصوصیاتی نظیر پاکوتاهی،زودرسی،کیفیت پخت مطلوب و عملکرد مناسببرای انجام آزمایشات سازگاری انتخاب شدند.بیشترین عملکرد در لاین های انتخابی ‮‭7/72‬ (تن در هکتار)،کمترین ارتفاع بوته ‮‭99/6‬ (سانتی متر) و کمترین طول دوره رشد ‮‭110/2‬ روز بود. کلمات کلیدی:برنج، مقایسه عملکرد مقدماتی، عملکرد، کیفیت پخت