تعیین اندازه مناسب رهاسازی ماهی سفید ‭(Rutilus frisii kutum)‬از طریق ارزیابی قابلیت های تنظیم اسمزی

این تحقیق در ایستگاه تحقیقاتی تغذیه و غذای زنده آبزیان واقع در غازیان بندر انزلی انجام شد. بچه ماهیان با میانگین وزنی ‮‭0/5‬ ، ،‮‭5 1‬/،2 ،‮‭10 5‬ ، ‮‭15‬ و ‮‭20‬ گرمی به صورت تصادفی انتخاب شدند و در 3 گروه آب دریای خزر با شوری ‮‭11‬درهزار ، آب 7 در هزار (شرایط مصبی) و آب شیرین (با سه تکرار در هر گروه) قرار گرفتند. در فواصل زمانی ،0 ،3 ،6 ،‮‭12‬ ،‮‭24‬ ،‮‭72‬ ،‮‭240 168‬ ساعت، خون گیری از ساقه دمی بچه ماهیان بوسیله لوله های مویین هپارینه انجام شد و غلظت یون های ‭++Mg‬، ‭++Ca‬، ‭-Cl ‬با استفاده از دستگاه اسپکتروفوتومتر و یونهای سدیم و پتاسیم با روش فلایم فتومتری (شعله و نورسنجی)، فشار اسمزی پلاسما توسط دستگاه اسمومتر و میزان هورمون کورتیزول خون براساس روش ‭RIA ‬اندازه گیری شدند. جهت بررسی ساختار میکروسکوپی بافت آبشش و کلیه در تیمارهای مختلف، از نمونه های بافتی بوسیله روش بافت شناسی کلاسیک و رنگ آمیزی هماتوکسیلین - ایوزین لام تهیه شد. بررسی فراوانی و محل آنزیم‭Na+‬، ‭K+- ATPase ‬و تعیین موقعیت سلو ل های کلراید با روش ایمونوهیستوشیمی به انجام رسید.بررسی های میکرومتریک سلولهای کلراید آبشش و سطح شبکه گلومرولی کلیه توسط برنامه نرم افزاری ‮‭0.2‬ ‭Image tool (version) ‬انجام شد. سنجش فعالیت آنزیم ‭Na+‬،‭K +-ATPase‬، توسط روش ‮‭1982‬‭) Zaugg) ‬به انجام رسید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط آزمون تجزیه واریانس یک طرفه ‭(Oneway ANOVA) ‬با آزمون توکی صورت پذیرفت. در مجموع، از نتایج سنجش یون ها و فشار اسمزی در روز دهم تیمارها، می توان قابلیت اسمزی بچه ماهیان ‮‭2/5‬ ، ،‮‭10 5‬ ، ‮‭20‬ گرمی در شوری دریای خزر و قابلیت همه گروه ها به استثنا ‮‭0/5‬ گرمی را در آب 7 در هزار تایید نمود. اگر شرایط مصبی جهت رهاسازی بچه ماهی سفید مناسب باشد، با توجه به این که شوری مصبی در بیشتر نقاط جنوبی دریای خزر بیش از 7 گرم در هزار نیست، می توان از بچه ماهی سفید یک تا 3 گرمی ( ترجیحا ‮‭2/5‬ تا 3 گرم) برای حفظ ذخایر برای رهاسازی به محیط طبیعی استفاده نمود. اما در صورت نامساعد بودن شرایط رودخانه ای و مصبی جهت رهاسازی بچه ماهی سفید، می توان بچه ماهی های ‮‭2/5‬ تا 3 گرمی را مستقیم در مناطق ساحلی ( با شوری 7 گرم در لیتر) و ماهیان ‮‭10‬ تا ‮‭20‬ گرمی در دریا رهاسازی نمود. درضمن نیاز است در آینده رهاسازی بچه ماهی های ‮‭2/5‬ تا ‮‭20‬ گرمی در شرایط محیط ساحلی و دریایی بصورت پایلوت نیز تحقیق شود. اگرچه در صورت مناسب بودن شرایط رودخانه ای رهاسازی بچه ماهیان در مناطق رودخانه ای شرط لازم است تا آداپتاسیون تدریجی در بچه ماهیان بوقوع بپیوندد. واژگان کلیدی: ماهی سفید ، ‭Rutilus frisii kutum‬، تنظیم اسمزی، رهاسازی ، دریای خزر