بررسی توان سویه های مختلف باکتری های جداسازی شده از خاک های آلوده در تجزیه ترکیبات نفتی

در کشور ما به دلیل نفت خیز بودن و مصرف بالای مواد نفتی، احداث پالایشگاه ها و حفاری چاه ها، آلودگی به مواد نفتی یکی از معضلات زیست محیطی محسوب می شود. برطرفصسازی آلایندهصهای نفتی به ویژه هیدروکربنصهای آروماتیک حلقوی به روشصهای زیستی و غیرزیستی (شیمیایی و فیزیکی) راهکاری برای مقابله با این معضل است. در این میان روش زیست پالایی که روشی سازگار با محیط زیست بوده و از توان و پتانسیل میکروبی خاک و فرایندهای بیولوژیک برای برطرف سازی آلودگی نفتی استفاده می کند میصتواند امید بخش باشد. هدف از این تحقیق خالص سازی باکتری های تجزیه کننده مواد نفتی و بررسی کارآیی آنها در تجزیه زیستی مواد نفتی مختلف از قبیل گازوییل، فنانترن و تولوین بود. برای این منظور ‮‭60‬ جدایه در محیط حداقل با حذف منبع کربن و جایگزین نمودن گازوییل (2 درصد) به عنوان منبع کربن، خالص سازی شدند. در ادامه برای غربالگری جدایهصهای بدست آمده از محیط جامد حداقل بدون کربن در حضور فنانترن (‮‭500‬ ‭mg/l) ‬و تولوین (1 درصد) استفاده شد و میزان رشد باکتریها و افزایش قطر کلنی آنها اندازهصگیری شد، این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در مرحله بعدی توان تولید بیوسورفاکتانت توسط باکتری ها مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش هیچ اختلاف معنیصداری از نظر تولید بیوسورفاکتانت توسط باکتریها و همچنین کنترل مثبت (%‮‭80‬ ‭Tween ) ‬و کنترل منفی ‭(CFMM ) ‬مشاهده نشد. برای بررسی کارایی باکتریها در تجزیه مواد نفتی از پایش تغییرات رشد باکتری در زمانهای مختلف استفاده شد، برای این منظور به دو شیوه عمل شد یا غلظت نوری محیط کشت باکتری در طول موج ‮‭600‬ نانومتر ‭(OD‬‮‭600‬ ‭nm) ‬قرایت گردید و یا بعد از تهیه سری رقت مناسب جمعیت باکتری شمارش شد. در همه این آزمایشات از محیط کشت مایع ‭CFMM ‬در حضور مواد نفتی مختلف به صورت جداگانه گازوییل (%2)، فنانترن (‮‭250‬ ‭mg/l) ‬و تولوین (%1) استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریل با 3 تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی در طی مدت ‮‭10‬ روز به انجام رسید. نتایج آنالیز آماری دادهصها نشان داد که از میان باکتریها در تجزیه گازوییل، کارآترین باکتری، باکتری ‭Chryseobacterium sp. ‬در مدت زمان یک هفته بود. در آزمایش بررسی کارآیی باکتریها در حضور تولوین و فنانترن در محیط مایع که از طریق شمارش جمعیت باکتریها اعلام شده است، بیشترین رشد در حضور فنانترن مربوط به باکتری ‭Acinetobacter johnsonii ‬و باکتری ‭Achromobacter xylosoxsidans ‬و در حضور تولوین مربوط به باکتری ‭Serattia odorifera ‬و باکتری ‭Entrobacter cloacae ‬میصباشد. در بررسی کارآیی باکتریها در حضور هر سه ماده نفتی به طور همزمان باکتریها بیشترین رشد را در حضور گازوییل و کمترین رشد را در حضور تولوین نشان دادند و بیشترین مقدار رشد مربوط به باکتریهای ‭Serattia odorifera ‬، ‭Entrobacter cloacae ‬، ‭Acinetobacter johnsonii ‬و ‭Chryseobacterium sp. ‬همراه با ماده نفتی گازوییل بعد از گذشت یک هفته بود. کلمات کلیدی : زیست پالایی، باکتری تجزیه کننده نفتی، فنانترن، تولوین، گازوییل، بیوسورفاکتانت