ریزازدیادی ژنوتیپ های نر عقیم پیاز

این پژوهش به منظور بررسی امکان ایجاد کلون از ژنوتیپ های نر عقیم پیاز در سه توده بومی از طریق ریز ازدیادی اجرا شد. این کلونها جهت حفظ موقت والدین گرده دهنده و گرده گیرنده، در ابتدای پروژه های تولید بذر هیبرید و تعدادی از عملیات مهم بهنژادی به کار می آید. برای تعیین تاثیر تنظیم کننده رشد ‭NAA ‬با غلظت های 5/ ، 1 و 2 میلی گرم در لیتر به همراه 5 و ‮‭10‬ میلی گرم در لیتر ‭ BAP‬و شاهد بدون هورمون و همچنین مطالعه تاثیر دو نوع ریز نمونه یعنی گل آذین نابالغ و صفحه پایگاهی در باززایی بالبیل و گیاهچه، تیمارهای موردنظر طی چند آزمایش جداگانه در محیط کشت پایه ‭MS ‬حاوی عناصر ماکرو (نیم غلظت) و میکرو به آزمون گذاشته شد. نتایج آزمایش اول که از صفحه پایگاهی به عنوان ریزنمونه استفاده شده بود نشان داد که بین سه توده مورد آزمون از نظر درصد باززایی ، تولید کالوس و تعداد بالبیل و گیاهچه تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت اما تیمار های مختلف هورمونی صفت درصد باززایی و درصد تولید کالوس را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد. همچنین اثرات متقابل رقم در هورمون نیز برای هیچ یک از صفات تفاوت معنی داری نشان نداد.در آزمایش دوم برخلاف انتظار هیچ گونه تغییراتی مبنی بر ظهور اندام برگ مانند، کالوس و ریشه در هیچ یک از سه ژنوتیپ مورد بررسی دیده نشد.و این نتیجه، ضرورت اجرای آزمایش های جداگانه سوم و چهارم با پیش تیمار جدید را ایجاب نمود. نتایج حاکی از تاثیر زیاد موقعیت ریزنمونه و روش به دست آوردن آن بر صفت باززایی می باشد. در این دو آزمایش تیمارهای حاوی نسبت های مختلف هورمونی در مقایسه با تیمار بدون هورمون از نظر اکثر خصوصیات اندازه گیری شده فاقد تفاوت معنی دار بود و یا به علت تشکیل کالوس از نظر اهداف این پروژه تاثیر منفی داشت. به طور کلی در این تحقیق مشخص شد که در هر سه توده و هر دو نوع ریز نمونه مورد بررسی، قابلیت ایجاد کلون از طریق اندام زایی مستقیم، به صورت تولید گیاهچه و اندام پیازچه مانند وجود دارد که پس از انتقال به شرایط غیراستریل، قادرند به خوبی مراحل سازگاری را طی و تولید گیاهان کامل نمایند. واژه های کلیدی: ریزازدیادی، نرعقیم، پیازخوراکی، محیط ‭MS‬، هورمون