اثر باقیمانده پسماندهای کمپوست بر حاصلخیزی و غلظت عناصر سنگین خاک

در فرآیند تبدیل زباله های شهری به کمپوست، و به سبب رطوبت زیاد زباله های خانگی در ایران، مقدار زیادی شیرابه تولید میشود. برای مثال کارخانه کود آلی اصفهان با تبدیل روزانه ٧٠٠ تن زباله به کمپوست، به طور متوسط حدود ١٢٥٠٠٠ لیتر شیرابه تولید میکند. مقدار تولید شیرابه در بهار و تابستان حدود ٢٥٠٠٠٠ لیتر در روز و در پائیز و زمستان ناچیز است، ضمنا برای تبدیل تمامی زباله های شهری در ایران به کمپوست نیاز به ٤٠ کارخانه با ظرفیت کارخانه کود آلی اصفهان میباشد که در این صورت روزانه حدود ٥ میلیون لیتر شیرابه در کشور تولید خواهد شد. پسماندها علاوه بر عناصر غذائی پر مصرف، میتوانند دست کم بخشی از نیاز گیاهان به آهن، منگنز، روی، مس و مولیبدن را نیز مرتفع نموده و به عنوان یک کود کامل مورد استفاده قرار گیرند. رفع کمبود عناصر غذائی کم مصرف به وسیله مواد آلی ، به علت قدرت کمپلکس کنندگی این مواد است،گزارشهای متعددی از رفع کمبود عناصر غذائی کم مصرف توسط کودهای دامی، فضولات مرغداریها و لجن فاضلابها ( ٣) در دست است. استفاده از پسماندها برای تقویت باروری خاک ممکن است باعث تجمع عناصر سنگین در خاک و انتقال این عناصر به گیاه شود. این وضعیت عموما زمانی اتفاق میافتد که از لجن فاضلابهای صنعتی استفاده گردد( ٢) و یا مقادیر زیادی از کودهای آلی مانند کمپوست زباله به خاک اضافه شود ( ١). اضافه کردن مقدار زیادی شیرابه زباله، لجن فاضلاب و یا کمپوست ( ١) میتواند باعث افزایش شوری خاک شود. شیرابه کمپوست به طور متوسط دارای پ. هاش 5/6 هدایت الکتریکی ٢٦ دسی زیمنس برمتر، ٤ درصد ماده خشک،ماده آلی ٥ درصد ، ازت کل 2/5 ٢ درصد، پتاسیم و فسفر به ترتیب ١٠٢ و ١٠٧ میلی گرم در لیتر و آهن ، روی ، منگنز، مس ، سرب ، نیکل و کروم به ترتیب 13، 18، 10، 0/19، 0/92، 0/72 و 0/48 میلی گرم در لیتر میباشد. هدف از انجام تحقیق حاضر ، مطالعه اثر شیرابه کمپوست بر عملکرد و جذب عناصر غذائی و عناصر سنگین به وسیله ذرت ، و همجنین اثرات باقیمانده آن بر بعضی خصوصیات خاک بود.