بررسی روش های مختلف خاک ورزی در کشت کلزا بعد از برداشت برنج

در این تحقیق، اثر روش های مختلف خاک ورزی بر رشد و عملکرد کلزا به عنوان کشت دوم بعد از برداشت برنج در اراضی شالیزاری موسسه تحقیقات برنج کشور طی سال های زراعی‮‭1379-80‬ و ‮‭1380-81‬ مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل، 1. خاک ورزی با استفاده از گاوآهن دوار (رتیواتور)، یک بار در عمق ‮‭10-15‬ سانتی متر ، 2. خاک ورزی با استفاده از رتیواتور، دو بار درعمق حدود ‮‭10-15‬ سانتی متر ، 3. خاک ورزی اولیه با گاوآهن برگردان دار در عمق حدود ‮‭25‬ سانتی متر+ رتیواتور یک بار در عمق ‮‭10-15‬ سانتی متر ، 4. کشت بی خاک ورزی همراه با خارج ساختن بقایای ساقه های برنج از پلات های آزمایش و 5. کشت بی خاک ورزی بدون خارج ساختن بقایای ساقه های برنج از پلات های آزمایش بود. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار و در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که درصد بقایای باقی مانده درسطح خاک، وزن خشک علف های هرز، مدت زمان سبز شدن بذر، چگالی ظاهری خاک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه (به جز تعداد دانه در غلاف و تعداد شاخه های فرعی در بوته) در روش های مختلف خاک ورزی اختلاف معنی داری با یکدیگر داشته است. مقایسه بین میانگین های دو ساله نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در تیمارهای (‮‭1571‬ کیلوگرم در هکتار) و (‮‭1537‬ کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن در تیمارهای (‮‭1389‬ کیلوگرم در هکتار) و (‮‭1339‬ کیلوگرم در هکتار) بود. عملکرد دانه در تیمار بطور میانگین ‮‭1432‬ کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در عملیات خاک ورزی اولیه با گاوآهن برگردان دار، چسبندگی خاک به گاوآهن و بکسوات چرخ های عقب تراکتور سبب ناهمواریهای زیادی در سطح مزرعه شد بطوری که مدت زمان زیادی برای تسطیح زمین صرف گردید. از این رو، در شرایط رطوبتی خاک محل آزمایش، کاربرد رتیواتور (یک یا دو بار شخم) نتایج بهتری به همراه داشت. واژه های کلیدی: خاک ورزی کلزا، برداشت برنج، محصول دوم،