بررسی صفات کمی و کیفی ارقام و لاین های گندم دوروم در آزمایش های مقایسه عملکرد یکنواخت مقدماتی اقلیم معتدل کشور‭( (PRDYT-M)‬

هدف از اجرای این طرح دستیابی به ژنوتیپ های سازگارتر و پرمحصول تر از ارقام موجود.گندم دوروم است، بنابر این با توجه به ترتیبات مشخص ژرم پلاسم در برنامه به نژادی گندم دوروم آبی کشور، تعداد ‮‭105‬ لاین و رقم از آزمایش های بین المللی ‭IDYN‬، ‭EDUYT ‬و ‭IDSN ‬سال زراعی گذشته در مناطق مخنلف، انتخاب و در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی کرج و نیشابور به همراه دو ذرقم شاهد دنا و پیشتاز مقایسه شدند. این آزمایشها بدون تکرار بوده و تیمارها به دنبال هم کشت و ارقام شاهد بعد از هر ‮‭10‬ کرت، بصورت متناوب کشت و بررسی گردیدند. هر کرت آزمایش شامل 6 خط 6 متری به فاصله ‮‭20‬ سانتی متر و بر روی دو پشته بود. عملیات تهیه زمین شامل شخم، دیسک، تسطیح و فاروکشی بطور معمول انجام گردید. مقدار عناصر غذایی مورد نیاز درکرج شاملN2 ، P2O5و K2‭O ‬به ترتیب برابر‮‭90 135‬،و ‮‭46‬ کیلوگرم در هکتار و در سایر مناطق بر اساس تجزیه خاک و توصیه بخش خاک و آب تعیین گردید. در طول فصل رشد و نمو صفات مختلف شامل:تعداد روز ازکاشت تا ظهور سنبله و تا رسیدن، ارتفاع بوته، طول پدانکل، درصد خوابیدگی بوته ها ، واکنش به بیماریهای مختلف از جمله زنگ زرد و سیاهک پنهان، یادداشت گردید. پس از برداشت از هر تیمار یک نمونه بذر جهت تعیین صفات کیفی از قبیل صفات ظاهری دانه درصد لکه آردی ‭(Y.B.) ‬و بیماری نقطه سیاه ‭(B.P.) ‬، رنگ دانه و وزن هزار دانه به آزمایشگاه ارسال گردید. پس از برداشت و توزین محصول دانه تیمارها ، میزان عملکرد آنها ثبت گردید. با به کارگیری روش ‭Rank‬، داده ها رتبه بندی شده و میزان ‭S.D.R ‬آنها محاسبه و ‮‭36‬ ژنوتیپ که دارای میانگین عملکرد بالاترو میانگین رتبه ‭(R )‬و انحراف از میانگین رتبه ‭(S.D.R. )‬کمتر بودند و نسبت به ارقام شاهد مجاور خود برتری داشتند و با توجه به یادداشتهای مزرعه ای انتخاب و برای شرکت در آزمایش های پیشرفته(،‮‭21‬ ‭ADYT-M) ‬سال ‮‭1388-1389‬ در نظر گرفته شدند. واژه نامه: گندم دوروم ، مقایسه عملکردمقدماتی ، سازگاری عمومی