نقد آسیب‌شناسانۀ درس‌نامه‌های فارسی عمومی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 311

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-19-3_009

تاریخ نمایه سازی: 8 آذر 1399

چکیده مقاله:

کتاب‌ فارسی عمومی ازجمله منابع درسی دانشگاهی است که فقدان سرفصلی نظام‌مند برای آن سبب شده است کتاب‌های متعددی برای آن نگاشته ‌شود. این پژوهش بر آن است تا با رویکردی انتقادی، به بررسی دوازده کتاب‌ فارسی عمومی از میان انبوه کتاب‌های تدوین‌شده برای این واحد درسی در بازة زمانی حدود چهل‌ ساله و پراکندگی جغرافیایی دانشگاهی بپردازد. این پژوهش نشان می‌دهد که نوع تلقی از ماهیت «ادبیات» در نگرش مؤلفان به این درس بسیار مؤثر است. در اغلب این کتاب‌ها، هدفی متفاوت از کتاب‌های فارسی دبیرستان دنبال نمی‌شود؛ جایگاه اندیشه و تفکر گردآورنده جز در انتخابِ متون متبلور نمی‌شود و کتاب‌ها عمدتاً طرح و تألیف ویژه‌ای به‌جز ارائة منتخبی از آثار نظم و نثر با رویکرد ذوقی و با هدف «جذابیت» و «آموزندگی» ندارند. تلاش برای ارائة گزیده‌ای از متون والا و فاخر سایر گفتمان‌ها و جریان‌های ادبی را در این کتاب‌ها به‌حاشیه ‌رانده ‌است. اغلب این کتاب­ها رویکرد مؤلف­محور و متن­محور دارند و جایگاهی برای تعامل مخاطب در آن‌ها لحاظ نشده ‌است و از این منظر، رویکردی ایستا و منفعل دارند. نتایج این پژوهش ضرورت تألیف و نگارش کتابی هدف‌مند و ساختارمند در زمینة درس ادبیات به‌عنوان درسی عمومی در دانشگاه را برجسته می‌کند.

نویسندگان

هاله کیانی بارفروشی

دکترای زبان و ادبیات فارسی

قدسیه رضوانیان

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران، عضو گروه زبان و ادبیات فارسی شورای بررسی متون

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدنژاد، کامل و علی ایمانی (1383)، فارسی عمومی، تهران: ویرایش. ...
  • اخوت، احمد (1392)، دستور زبان داستان، اصفهان: فردا. ...
  • انوری، حسن و یوسف عالی عباس‌آباد (1390)، فارسی عمومی، تهران: ...
  • تجلیل، جلیل و همکاران (1362)، گزیدة متون ادب فارسی، تهران: ...
  • حمیدیان، سعید (1383)، درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی، تهران: ...
  • خاتمی، احمد (1394)، فارسی عمومی، تهران: پایا. ...
  • دلبری، حسن و همکاران (1389)، خوبان پارسی‌گو: برگزیدة متون ادب ...
  • ذوالفقاری، حسن (1395)، فارسی عمومی: برگزیدة متون زبان فارسی و ...
  • پرنیان پارسی: گزیدة نظم و نثر (1392)، گروه زبان و ...
  • شمیسا، سیروس (1390)، مکتب‌های ادبی، تهران: قطره. ...
  • شوکتی، آیت (1392)، داو سخن: فارسی عمومی، تبریز: اختر. ...
  • فتوحی، محمود و حبیب‌الله عباسی (1395)، فارسی عمومی: درس‌نامة دانشگاهی، ...
  • فرای، نورتروپ (1377)، تحلیل نقد، ترجمة صالح حسینی، تهران: شادگان. ...
  • فرشیدورد، خسرو و همکاران (1352)، دامنی گل:‌ مجموعة نظم و ...
  • فرهادی، علی (1384)، گونه‌ها و نمونه‌ها در ادبیات پارسی (فارسی ...
  • فولادی، محمد و همکاران (1388)، کیمیای هستی، قم: دانشگاه قم. ...
  • قیصری، ابراهیم و محمد دهقانی (1390)، فارسی عمومی، تهران: جامی. ...
  • کاظم‌خانلو، ناصر و فهیمه سازمند (1393)، فارسی عمومی، همدان: سُکر. ...
  • لپیونکا، مری الن (1385)، نحوة نگارش و تهیة کتاب درسی ...
  • لوتمان، یوری و ب. ا. اوسپنسکی (1390)، «درباب سازوکار نشانه‌شناختی ...
  • محمودی بلخی، حمیدالدین (1390)، مقامات حمیدی، تصحیح رضا انزابی‌نژاد، تهران: ...
  • منشی، نصرالله (1387)، ترجمة کلیله‌ودمنه، تصحیح مجتبی مینوی، تهران: دنیای ...
  • موحد، ضیاء (1377)، شعر و شناخت، تهران: مروارید. ...
  • موران، برنا (1389)، نظریه‌های ادبیات و نقد، ترجمة ناصر داوران، ...
  • ولک، رنه و آوستن وارن (1373)، نظریة ادبیات، ترجمة ضیاء ...
  • Guerin, Wilfred et al. (2005), A Handbook of Critical Approaches ...
  • Kulp, Daniel H. (1927), “Toward Scientific Textbook-Writing. As Illustrated by ...
  • Kuhn, Thomas S. (1997), The Essential Tension Selected Studies in ...
  • Tobin, Kenneth and Lorbach Anthony (2002), “Constructivism as a Referent ...
  • Wall, D. et al. (2015), “Discourse Analysis as a Review ...
  • نمایش کامل مراجع