تاثیر ترافیک و مدیریت حمل و نقل بر تاب‌آوری جمعیت در سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: شهر بیرجند)

ترافیک به مثابه‌ی شاخص‌ترین و عینی‌ترین اصل مدیریت شهری، با مجموعه‌ای در هم پیچیده از روابط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در ارتباط و تعامل دائمی می‌باشد. نظام‌های شهری در کشورهای کمتر توسعه یافته به شدت دچار عدم تقارن در مدیریت شهری‌اند و این ناهمگونی و عدم توازن در مدیریت شهری از مناطق بیشتر برخوردار به مناطقی که بهره‌ی کمتری از توسعه در ابعاد کمی و کیفی دارند، محسوس می‌باشد. یکی از مناطقی که در اکثر پژوهش‌ها به عنوان نمونه‌ای از وضعیت مخاطره‌آمیز در نظام‌های اجتماعی شهری مورد توجه قرار گرفته، سکونتگاه‌های غیررسمی است که معمولا در مناطق حاشیه‌ای شهری ایجاد شده و رشد کمی پیدا می‌کنند و می‌توانند میزان ماندگاری افراد در این مناطق را به شدت تحت تاثیر قرار دهند. از آنجا که با کاهش ماندگاری، جمعیت ساکن در سکونتگاه‌های غیر رسمی نمی‌توانند در نظام شهری حل شوند و از سوی دیگر، امکان بازگشت به روستاها را نیز در اکثر موارد ندارند، این وضعیت می‌تواند مخاطرات اساسی برای کل ساختار اجتماعی ایجاد نماید. این پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی که متکی بر دو روش کتابخانه‌ای و میدانی است. در این پژوهش با جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و انجام محاسبات رگرسیون و آزمون همبستگی پیرسون اثرگذاری متغیر مستقل یعنی مدیریت ترافیک و حمل و نقل بر متغیر وابسته یعنی ماندگاری جمعیت در سکونتگاه‌های غیر رسمی شهرستان بیرجند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می‌دهد که مدیریت ترافیک و حمل و نقل شهری می‌تواند تا حدود 65 درصد بر ماندگاری جمعیت اثرگذار باشد، که 27 درصد این تاثیر از طریق فرهنگ ترافیکی نظیر آموزش و نقش رسانه‌ها،24 درصد از طریق بهبود الگوهای ترافیکی نظیر تغییر در شیوه‌های اعطای گواهینامه و 14 درصد از طریق اجرای اصولی و درست قوانین ایجاد می‌شود.

کلیدواژه ها:

ترافیک ، مدیریت حمل و نقل ، ماندگاری ، سکونتگاه غیر رسمی ، مقررات و آموزش