بررسی نظریه‌های صدق و کذب در حوزه زبانشناسی بر محور آیۀ نخست سورۀ منافقون
محل انتشار: پژوهش های زبانشناختی قرآن، دوره: 7، شماره: 1
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 199
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_NRGS-7-1_010
تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1399
چکیده مقاله:
در حوزه زبانشناسی نظریه‌های پرشماری در تعریف صدق و کذب جریان داشته است. اندیشمندان مسلمان نیز در حوزههای مختلف علمی بدین امر همت گماشتهاند. آنان دو ملاک برای صدق و کذب در نظر داشتهاند، مطابقت یا مطابقت‌نداشتن با واقع خارجی و مطابقت یا مطابقت‌نداشتن با باورِ خبردهنده. با توجه بدین دو ملاک چهار نظریه پدید آمده است: نظریه مطابقت، دیدگاه نظّام، دیدگاه جاحظ و نظریه صدق و کذب فعلی و فاعلی. پیروان هر چهار نظریه به آیه نخست سورۀ منافقون استناد کردهاند. در این آیه از سویی منافقان به پیامبریِ پیامبر اکرم شهادت دادهاند و از سویی دیگر خداوند بر دروغگوبودن منافقان شهادت داده است. بررسی بیشتر مفاد این آیه و البته در نظر گرفتن برخی از آیات وارد در این موضوع، به برتری دیدگاه چهارم میانجامد. مطابقت و مطابقت‌نداشتن با واقع عینی، صدق و کذب فعلی (خبری) است و مطابقت و مطابقت‌نداشتن با باورِ خبردهنده صدق و کذب فاعلی (مخبِری) است. تفکیک بین دو حیثیت فعلی و فاعلی در صدق و کذب نتایج توجهبرانگیزی را در تفسیر آیات قرآن در پی‌خواهد داشت.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد سلطانی رنانی
استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :