بررسی رنگیزه های فتوسنتزی و محتوای پرولین در گیاهان موتانت M1 کرچک تحت تنش خشکی

شرایط نامساعد محیطی باعث ایجاد تنش در گیاهان و اختلال در رشد و نمو و بقای آنها می شود. تکنیک جهش زایی فیزیکی و شیمیایی برای ایجاد تنوع ژنتیکی در بسیاری از گیاهان استفاده شده است و تعدادی از گیاهان موتانت مفید از این طریق تولید شده است. در این مطالعه از موتانتهای نسل M1 و اکوتیپ مادری کرچک که از شهرستان ساری جمعآوری شده بود استفاده و نقش موتاژنها در بهبود تحمل به تنش خشکی بررسی شد. به منظور بررسی تحمل خشکی اکوتیپ مادری به همراه اکوتیپهای موتانت نسل M1 با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل 4 اکوتیپ و فاکتور دوم تنش خشکی با 3سطح (شاهد و دو سطح ( 11، 22 روز بعد از قطع آبیاری) بود. صفات آزمایش شامل کلروفیل a) ، b و کل) و محتوای پرولین بود . نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر اکوتیپ، تنش و اثر متقابلشان در سطح یک درصد معنیدار بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که با افزایش سطح تنش میزان رنگیزه های فتوسنتزی کاهش برعکس محتوای پرولین با افزایش سطح تنش افزایش یافت. بیشترین میزان رنگیزه های فتوسنتزی در اکوتیپ تیمار شده با امواج فراصوت در شرایط نرمال مشاهده گردید و بیشترین میزان پرولین نیز مربوط به اکوتیپ تیمار شده با موتاژن اتیل متان سولفات با غلظت 50 میلی مولار 11 روز بعد از قطع آبیاری و اکوتیپ تیمار شده با امواج فراصوت در 22 روز بعد از اعمال تنش مشاهده شد. بنابراین میتوان گفت که جهش با امواج فراصوت نسبت به اتیل متان سولفانات تاثیر مطلوبی در ایجاد موتانت متحمل به خشکی داشته است.

کلیدواژه ها:

اتیل متان سولفانات ، تنش کمآبی ، کلروفیل ، موتاژن فیزیکی