«طاهر احمد مکی» و جایگاه او در ادبیات تطبیقی عربی

ادبیات تطبیقی، مطالعه ادبیات فراسوی مرزهای کشوری خاص و مطالعه روابط میان ادبیات از یک­سو و سایر قلمروهای دانش و معرفت مانند هنرها، فلسفه، تاریخ، علوم اجتماعی، علوم، دین و جز این­ها ازسوی دیگر است. به­طور کلی ادبیات تطبیقی مقایسه ادبیاتی با یک یا چند ادبیات دیگر و مقایسه ادبیات با سایر قلمروهای بیان انسان است. تاسیس اصول ادبیات تطبیقی در کشورهای عربی با محمد غنیمی هلال صورت گرفت. آنچه در این میان مهم است، مطرح­شدن اندیشه ادبیات تطبیقی اسلامی ازسوی نویسندگانی، چون اقبال لاهوری، طه ندا، مجیب مصری و بعد طاهر احمد مکی است؛ نظریهای که رهیافتی نوین در عرصه ادبیات و نقد محسوب میشود و ملت­های اسلامی را ازراه بررسی مناسبات آثار ادبی آنان، به یکدیگر نزدیک­تر میسازد. طاهر احمد مکی که به­مثابه بزرگ­ترین نظریهپرداز در این زمینه شناخته شده است، نقش قابل ملاحظهای در معرفی آن ازراه آثار و دیدگاههای ارزشمند خود داشته است. وی همچنین باب نوینی را درزمینه مطالعات ادبیات تطبیقی پایه­گذاری کرد و پژوهش در حوزه ادبیات تطبیقی را تنها براساس مکتب فرانسه مقبول ندانسته و به دیگر مکاتب ادبیات تطبیقی، ازجمله مکتب آمریکایی، نیز پرداخته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی درپی معرفی طاهر احمد مکی با معرفی آثار و دیدگاه وی درباره ادبیات تطبیقی به­طور کلی و ادبیات تطبیقی اسلامی به­طور خاص است.  

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی عربی ، ادبیات تطبیقی اسلامی ، طاهر احمد مکی ، مکتب فرانسه ، مکتب آمریکا