ارزیابی مقدماتی ژنوتیپ های گلرنگ (Carthamus tinctorius L. ) نسبت به بیماری بوته میری فوزاریومی
محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 8، شماره: 3
سال انتشار: 1383
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 158
فایل این مقاله در 8 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWSS-8-3_018
تاریخ نمایه سازی: 22 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
بوته میری گلرنگ یکی از مهم ترین بیماری های گلرنگ درمنطقه اصفهان است. هدف از این بررسی شناخت عامل بیماری زای بوته میری در منطقه اصفهان و ارزیابی مقدماتی مقاومت نسبی ژنوتیپ های مختلف گلرنگ به این بیماری بود. در این پژوهش با نمونه برداری از بوته های آلوده از مزارع گلرنگ در منطقه اصفهان، گونه های مختلف فوزاریوم جداسازی شده و برای اثبات بیماری زایی جدایه های قارچ، از دو روش آزمایشگاهی و گلخانه ای استفاده شد. در ضمن ۶۰ ژنوتیپ گلرنگ شامل لاین های اصلاحی انتخاب شده از توده های بومی مختلف و ژنوتیپ های خارجی به منظور بررسی عکس العمل آنها به بیماری در یک طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. آلودگی مصنوعی بوته ها از طریق تزریق سوسپانسیون اسپور قارچ عامل بیماری با غلظت ۱۰۶ اسپور در هر میلی لیتر سوسپانسیون در قسمت پائین طوقه و در مرحله طویل شدن بوته ها (۸ هفته بعد از کاشت) انجام گردید و طول منطقه نکروزه شدن در طوقه گیاه و درصد مرگ و میر مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج آزمایـش نشان داد که عامل بیـماری بوته میری گلرنگ در منطقه اصـفهان قارچ Fusarium solani بود و تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها از لحاظ عکس العمل به بیماری وجود داشت. مقاوم ترین و حساس ترین ژنوتیپ به ترتیب لاین های اصلاحی IUTE۱۴۳۱۰ و IUTC۱۲۱ با میانگین نکروزه شدن ۶۷/۹ و ۳۳/۲۸ میلی متر و میزان مرگ و میر ۳۲ و ۷۰% بودند. براساس میانگین نکروزه شدن و درصد مرگ و میر، ژنوتیپ ها به صورت معنی داری به ۵ گروه مشخص شامل مقاوم (۷ ژنوتیپ)، نسبتا مقاوم (۱۹ ژنوتیپ)، متحمل (۲۹ ژنوتیپ)، نسبتا حساس (۳ ژنوتیپ) و حـساس (۲ ژنوتیپ) گروه بندی شدند. واریـته های تجاری خارجـی شامـل AC Stirling و Saffire در گـروه متحمل و AC Sunset در گـروه نسبتا مقـاوم قرار داشتـند. توده بومی کوسه که در منطقه اصفهان به طور وسیع کشت می گردد، جزء گروه ژنوتیپی حساس بود. ضرایب تنوع فنوتیپی (۸۵/۲۳%) و ژنتیکی (۳۲/۱۸%) و وراثت پذیری عمومی نسبتا بالا (۵۹%) برای نکروزه شدن و هم چنین ضرایب تنوع فنوتیپی (۲۵%) و ژنتیکی (۲۱%) و وراثت پذیری عمومی بالا (۷۳%) برای میزان مرگ و میر نشان داد که تنوع ژنتیکی کافی برای مقاومت به بیماری وجود دارد و انتخاب برای ژنوتیپ های مقاوم به بیماری پوسیدگی ریشه فوزاریومی می تواند موثر باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان