تاکسونومی عددی سرده شب بوی معطر وحشی (Matthiola, Brassicaceae) در شمال شرق ایران با استفاده از صفات ریخت شناسی

Matthiola یکی از سرده های تیره شب بو (Brassicaceae) است که پراکنش وسیعی در ایران به ویژه شمال شرق کشور دارد. از میان ۴۸ گونه این سرده در دنیا، تنها ۷ گونه در شمال شرق ایران انتشار دارد. شش گونه M. afghanica، M. alyssifolia، M. chenopodiifolia، M. chorassanica، M. dumulosa و M. farinose از این منطقه جمع آوری شد. دو گونه M. flavida و M. revoluta برای نخستین بار از منطقه شمال شرق ایران گزارش می شود. یک آرایه ناشناخته (Matthiola sp.) نیز طی جمع آوری ها به مطالعه حاضر افزوده شد. در این بررسی سعی شده است، با استفاده از ویژگی های بیشتر و تعیین حد و مرزی برای دامنه صفات، کلید مناسبی برای شناسایی گونه های موجود در شمال شرق ایران ارایه گردد. بدین منظور، شناسایی و اندازه گیری ۷۱ صفت (کمی و کیفی) مربوط به ۶۸ نمونه و سپس تحلیل آماری روی داده ها انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل تک متغیره نشان داد که صفاتی نظیر وجود کرک روی ساقه و برگ و همچنین وجود کرک غده ای روی کاسبرگ و پایک خورجین اختلاف معنی داری را نشان نداده، از ماتریکس صفات حذف شدند. همچنین، این نتایج نشان داد که گونه های مطالعه شده در سه گروه قرار می گیرند. گروه اول شامل نمونه های گونه M. alyssifolia، گروه دوم شامل گونه های M. afghanica، M. chenopodiifolia، M. dumulosa، M. farinosa، M. flavida و آرایه ناشناخته Matthiola sp. و گروه سوم شامل نمونه های دو گونه M. chorassanica و M. revoluta می شود.

کلیدواژه ها:

تجزیه به مولفه های اصلی ، تیره شب بو (Brassicaceae) ، ریخت شناسی ، شمال شرق ایران ، Matthiola