معرفی و نقد کتاب فرآیند متمدن شدن

نوربرت الیاس، در کتاب فرآیند متمدن­شدن، تاریخ شکل­گیری آداب و رسوم مدرن را در پژوهشی نوآورانه بررسی کرده، نشان داده است که چگونه از دوره­ی رنسانس به بعد، انسان غربی به موجودی «متمدن» تبدیل شده است. در سال ۱۹۹۹، جمعی از الیاس­پژوهان خبره، ترجمه­ی انگلیسی فرآیند متمدن­شدن را ویرایش کردند و مقدمه­ی جدیدی را که الیاس در سال ۱۹۶۸ بر این کتاب نوشته بود، در پی­نوشت آوردند. در سال ۱۳۹۷، چاپ دوم ترجمه­ی فارسی این کتاب با عنوان در باب فرآیند تمدن به ترجمه­ی غلامرضا خدیوی در انتشارات جامعه­شناسان منتشر شده است. در این مقاله، ترجمه­ی فارسی با ترجمه­ی انگلیسی کتاب، بررسی مقابله­ای شده است. اینطور که به نظر می­رسد، به­رغم ادعای مترجم فارسی مبنی بر ترجمه از متن اصلی آلمانی، منبع ترجمه همان ترجمه­ی انگلیسی کتاب است. مترجم، تنها جلد دوم کتاب را ترجمه کرده، و مقدمه، جلد اول، پی­نوشت، پیوست، و عمده­ی یادداشت­های نویسنده هنوز به فارسی ترجمه نشده است. مرور اندیشه­ی جامعه­شناختی الیاس و جایگاه او در نظریه­ی جامعه­شناختی معاصر هم البته بخشی معتنابه از نوشته­ی ماست. بررسی ترجمه، نشان­دهنده­ی مشکلات صوری و محتوایی از جمله عدم یک­روندی در ترجمه، واژه­گزینی نامانوس و دیریاب، و عدم رعایت قواعد نگارشی و ویرایشی­ست. کلیدواژه ها: 

کلیدواژه ها:

فرآیند متمدن­شدن ، تاریخ آداب ، صورت­بندی دولت ، جامعه­ی دربار ، و جامعه­پیدایی دولت