اندازه گیری و تحلیل بهره وری عوامل تولید در کشت گندم، طی برنامه اول توسعه (۱۳۶۷-۱۳۷۲)

یکی از موضوعهای مهم در علم اقتصاد، اندازه گیری بهره وری و تحلیل روند آن می باشد. برای اندازه گیری بهره وری یکی نهاده به صورت انفرادی، از شاخصهای بهره وری جزئی، و برای اندازه گیری بهره وری نهاده ها به صورت جمعی، از شاخص بهره وری کلی عوامل تولید استفاده می کنند. در این مقاله، ابتدا به معرفی شاخصهای بهره وری جزئی و کلی می پردازیم. سپس در یک مطالعه موردی، شاخصهای بهره وری جزئی و کلی نهاده ها در کشت گندم آبی و دیم طی سالهای ۱۳۶۷- ۱۳۷۲ را اندازه گیری و روند آن را تحلیل نموده ایم. در ادامه، ارتباط بهره وری با تخصیص بهینه منابع و استفاده بهینه و صحیح از نهاده ها را بررسی کرده ایم. براساس نتایج این پژوهش، طی دوره مورد بررسی، شاخص بهره وری کلی نهادها و شاخصهای بهره وری جزئی نهاده ها از یک روند نزولی برخوردار بوده است. این امر، حاکی از استفاده نادرست و بیش از حد لازم، از نهاده ها می باشد. در پایان، به نقش آموزش کشاورزان و تاثیر آن بر استفاده بهینه و درست از نهاده ها، و در نتیجه، اثر آن بر بهره وری پرداخته ایم.